74 . باب در بيان اينكه با يكديگر برادرى كردن بر دين واقع نشده ، و آن نيست ، مگر به طور تعارف و آشنايى با يكديگر دادن و يكديگر را شناختن

۲۰۵۴.محمد بن يحيى ، از احمد بن محمد بن عيسى ، از محمد بن سنان ، از حمزة بن محمد طيّار ، از پدرش ، از امام محمد باقر عليه السلام روايت كرده است كه فرمود :«شما بر اين امر ـ يعنى تشيّع ـ برادرى نكرديد ، و جز اين نيست كه بر آن با يكديگر [فقط] آشنايى داريد و همديگر را شناختيد» .

۲۰۵۵.از او ، از احمد بن محمد ، از عثمان بن عيسى ، از ابن مسكان و سماعه هر دو ، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت است كه فرمود :... تا آخر آن چه گذشت .

75 . باب در بيان حقّ مؤمن بر برادرش ، و بيان ادا و رسانيدن حقّ او

۲۰۵۶.محمد بن يحيى ، از احمد بن محمد بن عيسى ، از على بن حكم ، از سيف بن عميره ، از عمرو بن شمر ، از جابر ، از امام محمد باقر عليه السلام روايت كرده است كه فرمود :«از جمله حقِّ مؤمن بر برادر مؤمنش، آن است كه گرسنگى او را سير گرداند ، و عورتش را بپوشاند ، و اندوه او را از او برطرف كند ، و قرضش را ادا نمايد ، و چون بميرد ، در اهل و فرزندش خليفه و جانشين او باشد» .

۲۰۵۷.از او ، از على بن حكم ، از عبداللّه بن بكير هَجَرى ، از معلّى بن خنيس ، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت است كه گفت : به خدمت آن حضرت عرض كردم كه : حقّ مسلمان بر مسلمان چيست؟ فرمود كه :«او را هفت حقّ واجب است ، و از آن حقوق حقّى نيست ، مگر آنكه بر او واجب است كه اگر چيزى از آنها را ضائع كند ، از ولايت و دوستى خدا و طاعت آن جناب بيرون مى رود ، و خدا را در او هيچ بهره اى نباشد» . به آن حضرت عرض كردم كه : فداى تو گردم! آن حقوق چيست؟ فرمود كه : «اى معلّى! به درستى كه من بر تو مهربانم ، مى ترسم كه آنها را ضائع گردانى و نگاه ندارى ، و بدانى و عمل نكنى» . معلّى مى گويد كه : به حضرت عرض كردم كه : هيچ قوّت و توانايى بر طاعت نيست ، مگر به يارى خدا . فرمود كه : «آسان تر حقّى از آنها، آن است كه از برايش دوست دارى، آن چه را كه از براى خويش دوست مى دارى ، و ناخوش دارى از براى او ، آن چه را كه از براى خود ناخوش مى دارى و حقّ دويم، آن است كه از خشم او اجتناب كنى و آن چه را كه موجب آن است به عمل نياورى ، و خشنودى او را پيروى نمايى و آن چه را كه باعث آن است به عمل آورى ، و امر او را فرمانبرى، و حقّ سيم، آن است كه او را به جان و مال و زبان و دست و پاى خويش يارى كنى ، و در هيچ يك از اينها با او مضائقه نكنى ، و حقّ چهارم، آن است كه ديده يا ديده بان ، يا حافظ و رهنما و آينه او باشى ، كه آن چه چشم فكرش از ديدن آن عاجز باشد ، در تو ببيند ، و حقّ پنجم، آن است كه تو سير نباشى و او گرسنه باشد ، و سيراب نباشى و او تشنه باشد ، و جامه درنپوشى و او برهنه باشد ، و حقّ ششم، آن است كه اگر تو را خدمتكارى باشد و برادرت را خادمى نباشد ، واجب است كه خادم خويش را بفرستى ، تا جامه هاى او را بشويد و طعامش را بسازد و رختخوابش را بگستراند ، و حقّ هفتم آن است كه ، سوگند او را باور كنى ، و دعوت او را اجابت نمايى ، و بيمارش را عيادت كنى ، و در جنازه اش حاضر شوى ، و چون دانستى كه او را حاجتى است ، به سوى روا كردن آن بر او پيشى گيرى ، و او را ناچار و مضطر نگردانى كه آن را از تو خواهش كند ، وليكن او را پيشى گير ، پيشى گرفتنى به غايت؛ پس چون چنين كردى ، دوستى خود را به دوستى او ، و دوستى او را به دوستى خود پيوسته اى» .

تحفة الأولياء ج3

428

74 ـ بَابٌ فِي أَنَّ التَّوَاخِيَ لَمْ يَقَعْ عَلَى الدِّينِ وَإِنَّمَا هُوَ التَّعَارُفُ

۲۰۵۴.مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسى ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ ، عَنْ حَمْزَةَ بْنِ مُحَمَّدٍ الطَّيَّارِ ، عَنْ أَبِيهِ ، عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام ، قَالَ :«لَمْ تَتَوَاخَوْا عَلى هذَا الْأَمْرِ ، وَ إِنَّمَا تَعَارَفْتُمْ عَلَيْهِ» .

۲۰۵۵.عَنْهُ ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ ، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسى ، عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ وَسَمَاعَةَ جَمِيعاً ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام ، قَالَ :«لَمْ تَتَوَاخَوْا عَلى هذَا الْأَمْرِ ، وَ إِنَّمَا تَعَارَفْتُمْ عَلَيْهِ» .

75 ـ بَابُ حَقِّ الْمُؤْمِنِ عَلى أَخِيهِ وَأَدَاءِ حَقِّهِ

۲۰۵۶.مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ عِيسى ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ ، عَنْ سَيْفِ بْنِ عَمِيرَةَ ، عَنْ عَمْرِو بْنِ شِمْرٍ ، عَنْ جَابِرٍ ، عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ عليه السلام ، قَالَ :«مِنْ حَقِّ الْمُؤْمِنِ عَلى أَخِيهِ الْمُؤْمِنِ أَنْ يُشْبِعَ جَوْعَتَهُ ، وَيُوَارِيَ عَوْرَتَهُ ، وَيُفَرِّجَ عَنْهُ كُرْبَتَهُ ، وَيَقْضِيَ دَيْنَهُ ، فَإِذَا مَاتَ خَلَفَهُ فِي أَهْلِهِ وَوُلْدِهِ» .

۲۰۵۷.عَنْهُ ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ الْحَكَمِ ، عَنْ عَبْدِ اللّهِ بْنِ بُكَيْرٍ الْهَجَرِيِّ ، عَنْ مُعَلَّى بْنِ خُنَيْسٍ ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام ، قَالَ : قُلْتُ لَهُ : مَا حَقُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ؟
قَالَ :«لَهُ سَبْعُ حُقُوقٍ وَاجِبَاتٍ مَا مِنْهُنَّ حَقٌّ إِلَا وَهُوَ عَلَيْهِ وَاجِبٌ ، إِنْ ضَيَّعَ مِنْهَا شَيْئاً خَرَجَ مِنْ وَلَايَةِ اللّهِ وَطَاعَتِهِ ، وَلَمْ يَكُنْ لِلّهِ فِيهِ مِنْ نَصِيبٍ».
قُلْتُ لَهُ : جُعِلْتُ فِدَاكَ ، وَمَا هِيَ؟
قَالَ : «يَا مُعَلّى ، إِنِّي عَلَيْكَ شَفِيقٌ ، أَخَافُ أَنْ تُضَيِّعَ وَلَا تَحْفَظَ ، وَتَعْلَمَ وَلَا تَعْمَلَ».
قَالَ : قُلْتُ لَهُ : لَا قُوَّةَ إِلَا بِاللّهِ .
قَالَ : «أَيْسَرُ حَقٍّ مِنْهَا أَنْ تُحِبَّ لَهُ مَا تُحِبُّ لِنَفْسِكَ ، وَتَكْرَهَ لَهُ مَا تَكْرَهُ لِنَفْسِكَ .
وَ الْحَقُّ الثَّانِي : أَنْ تَجْتَنِبَ سَخَطَهُ ، وَتَتَّبِعَ مَرْضَاتَهُ ، وَتُطِيعَ أَمْرَهُ .
وَ الْحَقُّ الثَّالِثُ : أَنْ تُعِينَهُ بِنَفْسِكَ وَمَالِكَ وَلِسَانِكَ وَيَدِكَ وَرِجْلِكَ .
وَ الْحَقُّ الرَّابِعُ : أَنْ تَكُونَ عَيْنَهُ وَدَلِيلَهُ وَمِرْآتَهُ .
وَ الْحَقُّ الْخَامِسُ : أَنْ لَا تَشْبَعَ وَيَجُوعُ ، وَلَا تَرْوى وَيَظْمَأُ ، وَلَا تَلْبَسَ وَيَعْرى .
وَ الْحَقُّ السَّادِسُ : أَنْ يَكُونَ لَكَ خَادِمٌ وَلَيْسَ لِأَخِيكَ خَادِمٌ ، فَوَاجِبٌ أَنْ تَبْعَثَ خَادِمَكَ ، فَيَغْسِلَ ثِيَابَهُ ، وَيَصْنَعَ طَعَامَهُ ، وَيُمَهِّدَ فِرَاشَهُ .
وَ الْحَقُّ السَّابِعُ : أَنْ تُبِرَّ قَسَمَهُ ، وَتُجِيبَ دَعْوَتَهُ ، وَتَعُودَ مَرِيضَهُ ، وَتَشْهَدَ جَنَازَتَهُ ، وَإِذَا عَلِمْتَ أَنَّ لَهُ حَاجَةً ، تُبَادِرُهُ إِلى قَضَائِهَا ، وَلَا تُلْجِئُهُ أَنْ يَسْأَلَكَهَا ، وَلكِنْ تُبَادِرُهُ مُبَادَرَةً ، فَإِذَا فَعَلْتَ ذلِكَ ، وَصَلْتَ وَلَايَتَكَ بِوَلَايَتِهِ ، وَوَلَايَتَهُ بِوَلَايَتِكَ» .

نام منبع :

تحفة الأولياء ج3

پدیدآورنده :

محمد علی بن محمد حسن اردکانی (پديدآورنده)

سایر پدیدآورندگان :

تحقیق : مرادی، محمد

تعداد جلد :

4

ناشر :

دارالحدیث

محل نشر :

قم

تاریخ انتشار :

1388 ش

نوبت چاپ :

اول

کنگره ثقة الاسلام کلینی

نتیجه جستجو برای « »