۱۴۹۲.ابوعلى اشعرى ، از حسن بن على كوفى ، از عبّاس بن عامر ، از ابان بن عثمان ، از فضيل بن يسار ، از امام محمد باقر عليه السلام روايت كرده است كه فرمود :«دين اسلام بر پنج چيز بنا شده : بر نماز و زكات و روزه و حجّ و ولايت اهل بيت . و ندا در داده نشد به چيزى از اينها ، چنانچه ندا در داده شد به ولايت؛ پس مردم چهار چيز را گرفتند و به آنها عمل نمودند ، و اينك ۱ (يعنى ولايت) متروك شد و آن را وا گذاشتند» .
۱۴۹۳.محمد بن يحيى ، از احمد بن محمد بن عيسى ، از حسين بن سعيد ، از ابن عزرمى ، از پدرش ، از حضرت صادق عليه السلام روايت كرده است كه فرمود :«ديگ پايه هاى دين اسلام سه چيز است : نماز و زكات و ولايت اهل بيت ، كه يكى از اينها صلاحيّت به هم نمى رساند ، مگر به دو چيز ديگر كه با آن همراه و يار و مصاحب اند» .
۱۴۹۴.على بن ابراهيم روايت كرده است ، ازپدرش و عبداللّه بن صلت هر دو ، از حمّاد بن عيسى ، از حريز بن عبداللّه ، از زراره ، از امام محمد باقر عليه السلام كه فرمود :«دين اسلام بر پنج چيز بنا شده : بر نماز و زكات و حجّ و روزه و ولايت اهل بيت» .
زراره مى گويد : عرض كردم : چه چيز از اينها بهتر است؟ فرمود : «ولايت از همه بهتر و فاضل تر است؛ زيرا كه ولايت ، كليد آنها است ، و والى كه صاحب ولايت است ، دليل است بر آنها» .
عرض كردم : بعد از آن ، آنچه در پى آن درمى آيد و تالى آن است در فضيلت ، چيست؟
فرمود : «نماز . به درستى كه رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود : نماز، ستون دين شما است» .
و زراره مى گويد : عرض كردم : بعد از آن ، آنچه تالى ولايت و نماز است در فضيلت ، چه چيز است؟
فرمود : «زكات؛ زيرا كه خدا آن را به نماز پيوسته و قرين آن ساخته ، و پيش از زكات به نماز آغاز فرموده ، و رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود : زكات ، گناهان را مى برد» .
عرض كردم : چيست آنچه تالى اينها مى شود در فضيلت؟
فرمود : «حجّ خانه كعبه خداى عز و جل ]كه [فرموده است : «وَلِلّهِ عَلَى النّاسِ حِجُّ الْبَيْتِ مَنِ اسْتَطاعَ اِلَيْهِ سَبيلاً وَمَنْ كَفَرَ فَاِنَّ اللّهَ غَنِىٌ عَنِ العالَمينَ»۲ ؛ يعنى : «و از براى خدا ثابت و لازم است بر مردمان ، حجّ خانه او ، يا قصد كردن آن به جهت ادا كردن اعمال حجّ و عمره . امّا هر كه توانايى داشته باشد از ايشان به سوى آن راهى را (كه به واسطه توشه و حيوان و غير آن از آنچه در استطاعت معتبر است بر رفتن قدرت داشته باشد) . و هر كه كافر شود؛ يعنى به حجّ نرود ، پس به درستى كه خدا بى نياز است از همه عالميان» .
و رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود : يك حجّ مقبول ، از بيست نماز سنّتى ]=مستحب [بهتر است . و هر كه در اين خانه يك طواف به جا آورد ، و هفت شوط را درست در آن ضبط نمايد ، و دو ركعت نماز طواف را نيكو به جا آورد ، خدا گناهان او را بيامرزد . و در روز عرفه و روز مزدلفه فرمود، آنچه فرمود» .
عرض كردم : چه چيز تابع ]=پس از ] حجّ است در فضيلت؟
فرمود : «روزه» .
عرض كردم : باك ۳ روزه چيست؟ و او را چه مى شود كه آخر همه اينها گرديده؟
فرمود : «رسول خدا صلى الله عليه و آله فرمود : روزه سپرى است ازآتش جهنم» .
زراره مى گويد : بعد از آن فرمود : «بهترين چيزها چيزى است كه چون از تو فوت شود ، از آن توبه اى نباشد ، غير از آنكه به سوى آن برگردى و همان را به عينه به جا آورى . به درستى كه نماز و زكات و حجّ و ولايت ، چيزى نيست كه به جاى اينها [چيز ديگرى] نفع بخشد ، غير از آنكه [خود ]اينها را به جا آورى . و به درستى كه روزه چون از تو فوت شود ، يا تقصير كنى ، يا به سفر روى در هنگام آن ، به جاى آن چند روزى غير از آن را به جا مى آورى ، و اين گناه را به صدقه جزا مى دهى و تدارك مى كنى ، و بر تو قضايى نيست . و چنان نيست كه چيزى از اين چهار چيز ، غير آن تو را به جاى آن نفع برساند» .
زراره مى گويد : بعد از آن فرمود : «بلندترين موضع امر و كوهان و كليد آن ، و درِ همه چيز و خوشنودى خداوند مهربان ، طاعت و فرمان بردارى است از براى امام عليه السلام ، بعد از شناختن او . به درستى كه خداى عز و جل مى فرمايد : «مَنْ يُطِعِ الرَّسُولَ فَقَدْ أَطاعَ اللّهَ وَمَنْ تَوَلّى فَما أَرْسَلْناكَ عَلَيْهِمْ حَفيظا»۴ ، بدان و آگاه باش! كه اگر مردى در تمام شب به عبادت قيام نمايد ، و در روز روزه باشد ، و همه مال خود را تصدّق كند ، و در تمام عمر خويش به حجّ رود ، و ولايت ولىّ خدا را نشناسد ، تا آنكه آن ولىّ را دوست دارد ، و همه اعمالش به دلالت و رهنمايى ولىّ به سوى آن باشد ، او را بر خدا هيچ حقّى در باب ثواب آن نخواهد بود ، و از اهل ايمان نباشد» .
بعد از آن فرمود : «اين گروه نيكوكار از ايشان ، خدا به فضل و رحمت خود او را داخل بهشت مى گرداند» .
