۲۵۹۳.على بن ابراهيم ، از پدرش و على بن محمد هر دو روايت كرده اند ، از قاسم بن محمد ، از سليمان منقرى ، از عبد الرّزّاق بن همام ، از معمر بن راشد ، از زهرى ، از محمد بن مسلم بن عبيداللّه كه گفت : از حضرت على بن الحسين عليهماالسلام سؤال شد... تا آخر آن چه در باب مذمّت دنيا و بى رغبتى در آن گذشت ، با اختلافى در سند .

۲۵۹۴.و به همين اسناد ، از منقرى ، از حفص بن غياث ، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت است كه فرمود :«در مناجات و راز خدا با موسى عليه السلام مذكور است كه : اى موسى! به درستى كه دنيا خانه عقوبت است . آدم عليه السلام را در آن عقاب كردم در نزد گناه (يعنى خلاف اولى كه از او سر زد) . و دنيا را ملعون گردانيدم ، و آنچه در آن است ملعون است ، مگر آنچه در آن ، از براى من باشد . اى موسى! به درستى كه بندگان نيك و شايسته من ، در دنيا رغبت نكردند به اندازه علم خويش ، و ساير خلق ، به اندازه جهل خويش در آن رغبت كردند . و كسى نيست كه دنيا را بزرگ شمرده باشد ، و حال آنكه چشم هايش در آن روشن شده باشد . و هيچ كس آن را حقير و كوچك نشمرده ، مگر آنكه به آن منتفع شده است» .

۲۵۹۵.محمد بن يحيى ، از احمد بن محمد ، از ابن فضّال ، از ابو جميله ، از محمد حلبى ، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده است كه فرمود :... تا آخر حديث دويم اين باب .

۲۵۹۶.چند نفر از اصحاب ما روايت كرده اند ، از احمد بن محمد بن خالد ، از منصور بن عبّاس ، از سعيد بن جناح ، از عثمان بن سعيد ، از عبد الحميد بن على كوفى ، از مهاجر اسدى ، از امام جعفر صادق عليه السلام كه فرمود :
«عيسى بن مريم عليهماالسلام به دهى گذشت كه اهل آن و مرغان و حيوانات آن ، همه مرده بودند . حضرت عيسى عليه السلام فرمود كه : ايشان نمرده اند ، مگر به غضبى كه ايشان را به يكبار هلاك كرده است ، و اگر جدا جدا مى مردند ، يكديگر را در خاك پنهان مى كردند .
حواريّان عرض كردند كه : يا روح اللّه ! [و كلمه خدا ، يعنى كسى كه به يك سخن آن جناب موجود شده] ، خدا را بخوان و دعا كن كه ايشان را براى ما زنده گرداند ، تا ما را خبر دهند كه اعمال ايشان چه بوده است ، تا از آن اجتناب كنيم .
پس عيسى عليه السلام پروردگار خويش را خواند» . حضرت صادق عليه السلام فرمود كه :«از هوا ندايى به او رسيد كه ايشان را آواز ده؛ پس عيسى عليه السلام در شب برخاست و بر بلندى و تلى از آن زمين ايستاد ، و فرمود كه : اى اهل اين ده! پس جواب دهنده اى از ايشان آن حضرت را جواب داد كه : لبيّك ، يا روح اللّه و كلمه ى آن جناب! حضرت فرمود : واى بر شما! اعمال شما چه بود؟ عرض كرد كه : پرستش طاغوت ، و دوستى دنيا با ترس كم ، و آرزوى دور و دراز ، و غفلت و بى خبرى در لهو و لعب .
عيسى فرمود كه : دوستى شما با دنيا چگونه بود؟ عرض كرد كه : مانند دوستى كودك با مادرش . چون به ما رو مى آورد ، شاد و خوشحال مى شديم و چون رو از ما مى گردانيد و پشت مى كرد ، مى گريستيم و اندوهناك مى گشتيم . فرمود كه : پرستش شما از براى طاغوت چگونه بود؟ عرض كرد كه : فرمانبردارى از براى صاحبان معاصى .
فرمود كه : عاقبت كار شما چگونه بود؟ عرض كرد كه : شب ، با عافيت غنوديم و صبح كرديم و در هاويه بوديم . فرمود كه : هاويه چيست؟ عرض كرد كه : سجّين . فرمود كه : سجّين چيست؟ عرض كرد كه : كوه ها است از آتش كه بر ما افروخته مى شود ، تا روز قيامت . فرمود كه : شما چه گفتيد و به شما چه گفته شد؟ عرض كرد كه : گفتيم : ما را به سوى دنيا برگردان تا در آن زهد ورزيم . به ما گفته شد كه : دروغ گفتيد . فرمود : واى بر تو! چگونه است كه غير از تو از ميان ايشان كسى با من سخن نمى گويد؟ عرض كرد كه : يا روح اللّه ! به درستى كه ايشان را لجام كرده اند به لجام هايى از آتش ، كه در دست فرشتگان غلاظ و شداد است ، كه در نهايت درشتى و سختى اند . و به درستى كه من در ميانه ايشان بودم و از ايشان نبودم؛ پس چون عذاب خدا فرود آمد ، مرا با ايشان فرا گرفت ، و من بر كنار دوزخ به مويى آويخته ام . نمى دانم كه آيا در آن نگونسار مى شوم ، يا از آن نجات مى يابم .
پس حضرت عيسى به سوى حواريّان التفات نمود و فرمود كه : اى دوستان خدا! خوردن نان خشك با نمك بلغور ^۱ ، و خوابيدن بر روى خاك يا مزبله ها ـ بنابر اختلاف نسخ كافى ـ ، خيرى است فراوان ، با عافيت دنيا و آخرت» .

۲۵۹۳.عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ وَ عَلِيِّ بْنِ مُحَمَّدٍ جَمِيعاً، عَنِ الْقَاسِمِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ سُلَيْمَانَ الْمِنْقَرِيِّ، عَنْ عَبْدِ الرَّزَّاقِ بْنِ هَمَّامٍ، عَنْ مَعْمَرِ بْنِ رَاشِدٍ، عَنِ الزُّهْرِيِّ مُحَمَّدِ بْنِ مُسْلِمِ بْنِ عُبَيْدِ اللّهِ، قَالَ: سُئِلَ عَلِيُّ بْنُ الْحُسَيْنِ عليهماالسلام:أَيُّ الْأَعْمَالِ أَفْضَلُ عِنْدَ اللّهِ؟
قَالَ: «مَا مِنْ عَمَلٍ بَعْدَ مَعْرِفَةِ اللّهِ ـ عَزَّ وَ جَلَّ ـ وَ مَعْرِفَةِ رَسُولِهِ صلى الله عليه و آله أَفْضَلَ مِنْ بُغْضِ الدُّنْيَا؛ فَإِنَّ لِذلِكَ لَشُعَباً كَثِيرَةً، وَ لِلْمَعَاصِي شُعَبٌ :
فَأَوَّلُ مَا عُصِيَ اللّهُ بِهِ الْكِبْرُ ، مَعْصِيَةُ إِبْلِيسَ حِينَ «أَبى وَ اسْتَكْبَرَ وَ كَانَ مِنَ الْكَافِرِينَ» .
ثُمَّ الْحِرْصُ ، وَ هِيَ مَعْصِيَةُ آدَمَ وَ حَوَّاءَ عليهماالسلام حِينَ قَالَ اللّهُ ـ عَزَّ وَ جَلَّ ـ لَهُمَا: «فَكُلا مِنْ حَيْثُ شِئْتُما وَ لا تَقْرَبا هذِهِ الشَّجَرَةَ فَتَكُونا مِنَ الظّالِمِينَ» فَأَخَذَا مَا لَا حَاجَةَ بِهِمَا إِلَيْهِ، فَدَخَلَ ذلِكَ عَلى ذُرِّيَّتِهِمَا إِلى يَوْمِ الْقِيَامَةِ، وَ ذلِكَ أَنَّ أَكْثَرَ مَا يَطْلُبُ ابْنُ آدَمَ مَا لَا حَاجَةَ بِهِ إِلَيْهِ.
ثُمَّ الْحَسَدُ ، وَ هِيَ مَعْصِيَةُ ابْنِ آدَمَ حَيْثُ حَسَدَ أَخَاهُ، فَقَتَلَهُ، فَتَشَعَّبَ مِنْ ذلِكَ: حُبُّ النِّسَاءِ، وَ حُبُّ الدُّنْيَا، وَ حُبُّ الرِّئَاسَةِ، وَ حُبُّ الرَّاحَةِ، وَ حُبُّ الْكَلَامِ، وَ حُبُّ الْعُلُوِّ وَ الثَّرْوَةِ؛ فَصِرْنَ سَبْعَ خِصَالٍ، فَاجْتَمَعْنَ كُلُّهُنَّ فِي حُبِّ الدُّنْيَا، فَقَالَتِ الْأَنْبِيَاءُ وَ الْعُلَمَاءُ بَعْدَ مَعْرِفَةِ ذلِكَ : حُبُّ الدُّنْيَا رَأْسُ كُلِّ خَطِيئَةٍ؛ وَ الدُّنْيَا دُنْيَاءَانِ: دُنْيَا بَلَاغٍ، وَ دُنْيَا مَلْعُونَةٍ».

۲۵۹۴.وَ بِهذَا الْاءِسْنَادِ، عَنِ الْمِنْقَرِيِّ، عَنْ حَفْصِ بْنِ غِيَاثٍ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام ، قَالَ:«فِي مُنَاجَاةِ مُوسى عليه السلام : يَا مُوسى، إِنَّ الدُّنْيَا دَارُ عُقُوبَةٍ، عَاقَبْتُ فِيهَا آدَمَ عِنْدَ خَطِيئَتِهِ، وَ جَعَلْتُهَا مَلْعُونَةً، مَلْعُونٌ مَا فِيهَا إِلَا مَا كَانَ فِيهَا لِي؛ يَا مُوسى، إِنَّ عِبَادِيَ الصَّالِحِينَ زَهِدُوا فِي الدُّنْيَا بِقَدْرِ عِلْمِهِمْ، وَ سَائِرَ الْخَلْقِ رَغِبُوا فِيهَا بِقَدْرِ جَهْلِهِمْ؛ وَ مَا مِنْ أَحَدٍ عَظَّمَهَا فَقَرَّتْ عَيْنَاهُ فِيهَا، وَ لَمْ يُحَقِّرْهَا أَحَدٌ إِلَا انْتَفَعَ بِهَا».

۲۵۹۵.مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ، عَنْ أَبِي جَمِيلَةَ، عَنْ مُحَمَّدٍ الْحَلَبِيِّ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام ، قَالَ:«مَا ذِئْبَانِ ضَارِيَانِ فِي غَنَمٍ قَدْ فَارَقَهَا رِعَاؤُهَا ـ وَاحِدٌ فِي أَوَّلِهَا، وَ هذَا فِي آخِرِهَا ـ بِأَفْسَدَ فِيهَا مِنْ حُبِّ الْمَالِ وَ الشَّرَفِ فِي دِينِ الْمُسْلِمِ».

۲۵۹۶.عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ، عَنْ مَنْصُورِ بْنِ الْعَبَّاسِ، عَنْ سَعِيدِ بْنِ جَنَاحٍ، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ سَعِيدٍ، عَنْ عَبْدِ الْحَمِيدِ بْنِ عَلِيٍّ الْكُوفِيِّ، عَنْ مُهَاجِرٍ الْأَسَدِيِّ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام ، قَالَ: «مَرَّ عِيسَى بْنُ مَرْيَمَ عليه السلام عَلى قَرْيَةٍ قَدْ مَاتَ أَهْلُهَا وَ طَيْرُهَا وَ دَوَابُّهَا،
فَقَالَ:أَمَا إِنَّهُمْ لَمْ يَمُوتُوا إِلَا بِسَخْطَةٍ، وَ لَوْ مَاتُوا مُتَفَرِّقِينَ لَتَدَافَنُوا.
فَقَالَ الْحَوَارِيُّونَ: يَا رُوحَ اللّهِ وَ كَلِمَتَهُ، ادْعُ اللّهَ أَنْ يُحْيِيَهُمْ لَنَا، فَيُخْبِرُونَا مَا كَانَتْ أَعْمَالُهُمْ؟ فَنَجْتَنِبَهَا .
فَدَعَا عِيسى عليه السلام رَبَّهُ، فَنُودِيَ مِنَ الْجَوِّ: أَنْ نَادِهِمْ، فَقَامَ عِيسى عليه السلام بِاللَّيْلِ عَلى شَرَفٍ مِنَ الْأَرْضِ، فَقَالَ: يَا أَهْلَ هذِهِ الْقَرْيَةِ، فَأَجَابَهُ مِنْهُمْ مُجِيبٌ: لَبَّيْكَ يَا رُوحَ اللّهِ وَ كَلِمَتَهُ، فَقَالَ: وَيْحَكُمْ، مَا كَانَتْ أَعْمَالُكُمْ؟ قَالَ: عِبَادَةَ الطَّاغُوتِ، وَ حُبَّ الدُّنْيَا مَعَ خَوْفٍ قَلِيلٍ، وَ أَمَلٍ بَعِيدٍ، وَ غَفْلَةٍ فِي لَهْوٍ وَ لَعِبٍ.
فَقَالَ: كَيْفَ كَانَ حُبُّكُمْ لِلدُّنْيَا؟ قَالَ: كَحُبِّ الصَّبِيِّ لِأُمِّهِ، إِذَا أَقْبَلَتْ عَلَيْنَا فَرِحْنَا وَ سُرِرْنَا، وَ إِذَا أَدْبَرَتْ عَنَّا بَكَيْنَا وَ حَزِنَّا.
قَالَ: كَيْفَ كَانَتْ عِبَادَتُكُمْ لِلطَّاغُوتِ؟ قَالَ: الطَّاعَةُ لِأَهْلِ الْمَعَاصِي.
قَالَ: كَيْفَ كَانَ عَاقِبَةُ أَمْرِكُمْ؟ قَالَ: بِتْنَا لَيْلَةً فِي عَافِيَةٍ، وَ أَصْبَحْنَا فِي الْهَاوِيَةِ، فَقَالَ: وَ مَا الْهَاوِيَةُ؟ فَقَالَ: سِجِّينٌ.
قَالَ: وَمَا سِجِّينٌ؟ قَالَ: جِبَالٌ مِنْ جَمْرٍ تُوقَدُ عَلَيْنَا إِلى يَوْمِ الْقِيَامَةِ.
قَالَ: فَمَا قُلْتُمْ، وَ مَا قِيلَ لَكُمْ؟ قَالَ: قُلْنَا: رُدَّنَا إِلَى الدُّنْيَا فَنَزْهَدَ فِيهَا، قِيلَ لَنَا: كَذَبْتُمْ.
قَالَ: وَيْحَكَ، كَيْفَ لَمْ يُكَلِّمْنِي غَيْرُكَ مِنْ بَيْنِهِمْ؟ قَالَ: يَا رُوحَ اللّهِ، إِنَّهُمْ مُلْجَمُونَ بِلِجَامٍ مِنْ نَارٍ بِأَيْدِي مَلَائِكَةٍ غِلَاظٍ شِدَادٍ، وَ إِنِّي كُنْتُ فِيهِمْ وَ لَمْ أَكُنْ مِنْهُمْ، فَلَمَّا نَزَلَ الْعَذَابُ عَمَّنِي مَعَهُمْ، فَأَنَا مُعَلَّقٌ بِشَعْرَةٍ عَلى شَفِيرِ جَهَنَّمَ لَا أَدْرِي أُكَبْكَبُ فِيهَا، أَمْ أَنْجُو مِنْهَا؟
فَالْتَفَتَ عِيسى عليه السلام إِلَى الْحَوَارِيِّينَ، فَقَالَ: يَا أَوْلِيَاءَ اللّهِ، أَكْلُ الْخُبْزِ الْيَابِسِ بِالْمِلْحِ الْجَرِيشِ، وَ النَّوْمُ عَلَى الْمَزَابِلِ خَيْرٌ كَثِيرٌ مَعَ عَافِيَةِ الدُّنْيَا وَ الْاخِرَةِ».