۳۶۱۳.چند نفر از اصحاب ما روايت كرده اند ، از احمد بن محمد ، از محمد بن حسن ، از عبيداللّه دهقان ، از احمد بن عائذ ، از عبيد اللّه حلبى ، از امام جعفر صادق عليه السلام كه فرمود :«صداقت و دوستى نمى باشد ، مگر به حدودى كه دارد . هر كه اين حدّها يا چيزى از اينها در او باشد ، او را به سوى صداقت نسبت ده ، و هر كه چيزى از آنها در او نباشد ، او را به سوى چيزى از صداقت نسبت مده ، كه بهره اى از آن در او نيست . پس اوّل آن حدود ، آن است كه نهان و آشكارش از برايت يكى باشد ، و دويم آنكه زينت تو را زينت خود ، و عيب و زشتى تو را زشتى خود بيند ، و سيم آنكه ولايت و مال ، او را بر تو تغيير ندهد و حالش را نگرداند (يعنى اگر حكومت يا مالى به هم رساند ، سلوكش با تو نگردد) ، و چهارم آنكه منع نكند تو را از چيزى كه قدرتش به آن مى رسد ، و پنجم ، و آن خصلتى است كه اين خصلت ها را جمع مى كند (كه همه در آن جمع است) ، آن است كه در نزد نكبت ها و حوادث روزگار ، تو را وا نگذارد» .
4 . باب در ذكر كسى كه همنشينى و رفاقت با او مكروه است
۳۶۱۴.چند نفر از اصحاب ما روايت كرده اند ، از احمد بن محمد بن خالد ، از عمرو بن عثمان ، از محمد بن سالم كندى ، از آنكه او را حديث كرده ، از امام جعفر صادق عليه السلام كه فرمود :«اميرالمؤمنين عليه السلام چون بر منبر بالا مى رفت ، مى فرمود كه : سزاوار است مسلمان را كه از برادرى كردن با سه كس دورى كند : يكى بدكارِ بى باك و بى پروا ، و ديگرى احمق ، و سيم دروغگو . امّا بدكار بى باك ، پس پيوسته كارهاى بد خود را از براى تو زينت مى دهد ، و دوست مى دارد كه مانند او باشى ، و تو را يارى نمى كند بر امر دين تو و بر معاد تو (يعنى كارى كه در قيامت به كارت آيد) ، و پيوستگى با او موجب جفا و قساوت است ، و آمد و شد او نزد تو (كه بر تو داخل شود و از نزد تو بيرون رود) ، بر تو عار و ننگ است ، و امّا احمق ، پس او تو را به چيزى كه خوب باشد دلالت نمى كند ، و از براى دفع بدى از تو به او اميدوار نمى توان بود ، و هر چند كه سعى كند و خود را در زحمت افكند ، و بسا است كه منفعت تو را مى خواهد و به تو ضرر مى رساند؛ پس مردنش از زندگيش بهتر ، و خاموشيش از سخن گفتنش خوش تر ، و دوريش از نزديكيش خوب تر است ، و امّا دروغگو ، پس با مصاحبت او هيچ عيشى بر تو گوارا نيست . پيوسته سخن تو را به دروغ به مردم نقل مى كند ، و از مردم سخن را به دروغ به تو نقل مى كند ، و خبرهاى دروغ از برايت مى آورد ، و در هر زمان كه دروغ غريب عجيبى را تمام كرد ، آن را به دروغ غريبى ديگر پيوند مى كند و آن را طول و كشيدگى مى دهد ، تا به حدّى كه به چيز راستى خبر مى دهد ، و كسى از او باور نمى كند ، و به نقل دروغ ، در ميان مردمان دشمنى مى افكند و كينه ها را در سينه ها مى روياند . پس از خدا بپرهيزيد و از براى خويش نظر كنيد» (يعنى ملاحظه نماييد تا با كسى كه نبايد مصاحبت كنيد ، مصاحبت نكنيد) .