763
تحفة الأولياء ج4

۳۷۵۰.حميد بن زياد ، از حسن بن محمد ، از احمد بن حسن ميثمى ، از عنبسه عابد روايت كرده است كه گفت : شنيدم از امام جعفر صادق عليه السلام كه مى فرمود :«مزاح ، دشنام كوچك تر است» .

۳۷۵۱.چند نفر از اصحاب ما روايت كرده اند ، از احمد بن محمد بن خالد ، از عثمان بن عيسى ، از ابن مسكان ، از محمد بن مروان ، از امام جعفر صادق عليه السلام كه فرمود :«بپرهيزيد از مزاح ، كه آن نورِ رو و مهابت مردان را مى برد» ۱ .

۳۷۵۲.محمد بن يحيى ، از احمد بن محمد ، از برقى ، از ابو العبّاس ، از عمّار بن مروان روايت كرده است كه گفت : امام جعفر صادق عليه السلام فرمود كه :«ستيزه مكن ، كه نيكويى و زيباييت مى رود ، و با كسى مزاح مكن ، كه بر تو جرأت به هم مى رسد» .

۳۷۵۳.على بن ابراهيم ، از پدرش ، از صالح بن سندى ، از جعفر بن بشير ، از عمّار بن مروان ، از امام جعفر صادق عليه السلام روايت كرده است كه فرمود :«با كسى مزاح مكن ، كه بر تو جرأت مى شود» .

۳۷۵۴.چند نفر از اصحاب ما روايت كرده اند ، از احمد بن محمد ، از ابن محبوب ، از سعد بن ابى خلف ، از امام موسى كاظم عليه السلام كه آن حضرت در وصيّتى كه كرد ، به بعضى از فرزندانش فرمود يا فرمود كه :«پدرم به بعضى از فرزندانش فرمود كه : بپرهيز از مزاح ، كه نور ايمانت را مى برد ، و مروّت و جوانمرديت را سبك مى گرداند» .

۳۷۵۵.از او ، از ابن فضّال ، از حسن بن جهم ، از ابراهيم بن مهزم ، از آنكه او را ذكر كرده ، از امام موسى كاظم عليه السلام روايت است كه فرمود :«يحيى بن زكريّا مى گريست و خنده نمى كرد ، و عيسى بن مريم عليه السلام هم مى خنديد و هم گريه مى كرد ، و آنچه عيسى عليه السلام مى كرد ، از آنچه يحيى عليه السلام مى كرد ، بهتر بود» .

24 . باب حقّ جوار ۲

۳۷۵۶.على بن ابراهيم ، از پدرش ، از ابن ابى عمير و محمد بن يحيى ، از حسين بن اسحاق ، از على بن مهزيار ، از على بن فضّال ، از فضالة بن ايّوب ، هر دو ، از معاوية بن عمّار ، از عمرو بن عكرمه روايت كرده اند كه گفت : بر امام جعفر صادق عليه السلام داخل شدم و به آن حضرت عرض كردم كه : همسايه اى دارم كه مرا مى رنجاند . فرمود :«ببخش او را» گفتم : خدا او را نبخشد . پس حضرت روى خود را از من گردانيد ، و ناخوش داشتم كه او را وا گذارم . عرض كردم كه : با من چنين و چنين مى كند و بدرفتارى مى كند و مرا مى رنجاند . فرمود : «مرا خبر ده كه اگر با او جنگ و دشمنى را آشكار نمايى ، دادِ خود را از او مى ستانى؟» عرض كردم : بلكه بر او افزون آيم . فرمود : «به درستى كه اينك ، از جمله آنها است كه حسد مى برند بر مردمان ، بر آنچه خدا به ايشان داده از فضل خود . پس چون نعمتى را بر كسى ببيند ، و آن كس را كسانى باشد ، زحمت و حسد خود را بر ايشان قرار دهد ، و اگر او را اهلى نباشد ، آن را بر خادمش قرار دهد؛ پس اگر او را خادمى نباشد ، شبش را بيدار كند و روزش را به خشم آورد (يعنى در تمام شب بيدارخوابى كشد و در همه روز خشمناك باشد) . به درستى كه مردى از انصار به خدمت رسول خدا صلى الله عليه و آله آمد و عرض كرد كه : من خانه اى را خريده ام در محلّه بنى فلان . و به درستى كه نزديك ترين همسايگان من نسبت به من از روى همسايگى ، كسى است كه خوبيش را اميد ندارم و بديش را ايمن نيستم» . حضرت فرمود : «پس رسول خدا صلى الله عليه و آله ، على عليه السلام و سلمان و ابوذر را فرمان داد ، و ديگرى را نيز كه او را فراموش كرده ام و او را مقداد گمان دارم ، كه به بلندترين آوازهاى خويش در مسجد ندا در دهند به اين كه ، هيچ ايمان نيست از براى كسى كه همسايه اش را از بدى هايش ايمن نسازد . پس ايشان ، سه مرتبه به اين ، ندا در دادند . بعد از آن ، به دست خويش اشاره فرمود به سوى هر چهل خانه در پيش رو و از پشت سر و از طرف راست و از جانب چپش» .

1.و مهابت ـ به فتح ميم ـ ، بزرگ داشتن و ترسيدن است . (مترجم)

2.و جوار ـ به كسر جيم ـ ، چون مجاورت ، به معنى همسايگى است . (مترجم)


تحفة الأولياء ج4
762

۳۷۵۰.حُمَيْدُ بْنُ زِيَادٍ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ الْمِيثَمِيِّ، عَنْ عَنْبَسَةَ الْعَابِدِ، قَالَ: سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللّهِ عليه السلام يَقُولُ :«الْمِزَاحُ السِّبَابُ الْأَصْغَرُ».

۳۷۵۱.عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ، عَنْ عُثْمَانَ بْنِ عِيسى، عَنِ ابْنِ مُسْكَانَ، عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ مَرْوَانَ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام ، قَالَ :«إِيَّاكُمْ وَ الْمِزَاحَ؛ فَإِنَّهُ يَذْهَبُ بِمَاءِ الْوَجْهِ وَ مَهَابَةِ الرِّجَالِ».

۳۷۵۲.مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنِ الْبَرْقِيِّ، عَنْ أَبِي الْعَبَّاسِ، عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ، قَالَ : قَالَ أَبُو عَبْدِ اللّهِ عليه السلام :«لَا تُمَارِ فَيَذْهَبَ بَهَاؤُكَ، وَ لَا تُمَازِحْ فَيُجْتَرَأَ عَلَيْكَ».

۳۷۵۳.عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنْ صَالِحِ بْنِ السِّنْدِيِّ، عَنْ جَعْفَرِ بْنِ بَشِيرٍ، عَنْ عَمَّارِ بْنِ مَرْوَانَ، عَنْ أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام ، قَالَ :«لَا تُمَازِحْ فَيُجْتَرَأَ عَلَيْكَ».

۳۷۵۴.عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا، عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ، عَنِ ابْنِ مَحْبُوبٍ، عَنْ سَعْدِ بْنِ أَبِي خَلَفٍ، عَنْ أَبِي الْحَسَنِ عليه السلام : أَنَّهُ قَالَ فِي وَصِيَّةٍ لَهُ لِبَعْضِ وُلْدِهِ، أَوْ قَالَ :«قَالَ أَبِي لِبَعْضِ وُلْدِهِ: إِيَّاكَ وَ الْمِزَاحَ؛ فَإِنَّهُ يَذْهَبُ بِنُورِ إِيمَانِكَ، وَ يَسْتَخِفُّ بِمُرُوءَتِكَ».

۳۷۵۵.عَنْهُ، عَنِ ابْنِ فَضَّالٍ، عَنِ الْحَسَنِ بْنِ الْجَهْمِ ، عَنْ إِبْرَاهِيمَ بْنِ مِهْزَمٍ، عَمَّنْ ذَكَرَهُ، عَنْ أَبِي الْحَسَنِ الْأَوَّلِ عليه السلام ، قَالَ:«كَانَ يَحْيَى بْنُ زَكَرِيَّا عليهماالسلام يَبْكِي وَ لَا يَضْحَكُ، وَ كَانَ عِيسَى بْنُ مَرْيَمَ عليهماالسلاميَضْحَكُ وَ يَبْكِي، وَ كَانَ الَّذِي يَصْنَعُ عِيسى عليه السلام أَفْضَلَ مِنَ الَّذِي كَانَ يَصْنَعُ يَحْيى عليه السلام ».

24 ـ بَابُ حَقِّ الْجِوَارِ

۳۷۵۶.عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ، عَنْ أَبِيهِ، عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ؛ وَ مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيى، عَنِ الْحُسَيْنِ بْنِ إِسْحَاقَ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ مَهْزِيَارَ، عَنْ عَلِيِّ بْنِ فَضَّالٍ، عَنْ فَضَالَةَ بْنِ أَيُّوبَ جَمِيعاً، عَنْ مُعَاوِيَةَ بْنِ عَمَّارٍ، عَنْ عُمَرَ بْنِ عِكْرِمَةَ، قَـالَ :
دَخَلْتُ عَلى أَبِي عَبْدِ اللّهِ عليه السلام ، فَقُلْتُ لَهُ: لِي جَارٌ يُؤْذِينِي؟ فَقَالَ :
«ارْحَمْهُ» فَقُلْتُ: لَا رَحِمَهُ اللّهُ، فَصَرَفَ وَجْهَهُ عَنِّي، قَالَ : فَكَرِهْتُ أَنْ أَدَعَهُ، فَقُلْتُ: يَفْعَلُ بِي كَذَا وَ كَذَا، وَ يَفْعَلُ بِي وَ يُؤْذِينِي.
فَقَالَ : «أَ رَأَيْتَ إِنْ كَاشَفْتَهُ انْتَصَفْتَ مِنْهُ؟» فَقُلْتُ: بَلى أُرْبِي عَلَيْهِ.
فَقَالَ : «إِنَّ ذَا مِمَّنْ يَحْسُدُ النَّاسَ عَلى مَا آتَاهُمُ اللّهُ مِنْ فَضْلِهِ، فَإِذَا رَأى نِعْمَةً عَلى أَحَدٍ فَكَانَ لَهُ أَهْلٌ، جَعَلَ بَلَاءَهُ عَلَيْهِمْ، وَ إِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ أَهْلٌ ، جَعَلَهُ عَلى خَادِمِهِ، فَإِنْ لَمْ يَكُنْ لَهُ خَادِمٌ ، أَسْهَرَ لَيْلَهُ وَ أَغَاظَ نَهَارَهُ، إِنَّ رَسُولَ اللّهِ صلى الله عليه و آله أَتَاهُ رَجُلٌ مِنَ الْأَنْصَارِ، فَقَالَ: إِنِّي اشْتَرَيْتُ دَاراً فِي بَنِي فُلَانٍ، وَ إِنَّ أَقْرَبَ جِيرَانِي مِنِّي جِوَاراً مَنْ لَا أَرْجُو خَيْرَهُ، وَ لَا آمَنُ شَرَّهُ».
قَالَ : «فَأَمَرَ رَسُولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله عَلِيّاً عليه السلام وَ سَلْمَانَ وَ أَبَا ذَرٍّ ـ وَ نَسِيتُ آخَرَ وَ أَظُنُّهُ الْمِقْدَادَ ـ أَنْ يُنَادُوا فِي الْمَسْجِدِ بِأَعْلى أَصْوَاتِهِمْ بِأَنَّهُ لَا إِيمَانَ لِمَنْ لَمْ يَأْمَنْ جَارُهُ بَوَائِقَهُ، فَنَادَوْا بِهَا ثَلَاثاً» ثُمَّ أَوْمَأَ بِيَدِهِ إِلى كُلِّ أَرْبَعِينَ دَاراً مِنْ بَيْنِ يَدَيْهِ وَ مِنْ خَلْفِهِ وَ عَنْ يَمِينِهِ وَ عَنْ شِمَالِهِ.

  • نام منبع :
    تحفة الأولياء ج4
    سایر پدیدآورندگان :
    تحقیق : مرادی، محمد
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388 ش
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 289728
صفحه از 791
پرینت  ارسال به