الكلام و تبيين المرام من الاستشهاد بكلام بعض المشايخ المشهورين عند الناس، و إن لم يكن مرضيّا عندهم نظرا إلى ما قال أميرالمؤمنين: لا تنظر إلى من قال و انظر إلى ما قال؛ ^۱
برادران شيعى بايد عذر مرا بپذيرند كه در لابه لاى شرح و در تحقيق گفتار و مبين ساختن مقصود خود به گفتار برخى از بزرگانى كه نزد مردم شهره اند به رغم آن كه شخصيت آنان نزد ايشان مورد رضايت نيست استشهاد كرده ام، از باب فرمايش حضرت امير عليه السلام كه فرمود: به صاحب سخن نگاه نكنيد، بنگريد چه مى گويد.
بدين ترتيب، صدرالمتألهين گفتار محى الدين عربى را در اثبات وجود مهدى عليه السلام و صفات و كيفيت ظهور او را نقل كرده و از آن اظهار شگفتى مى نمايد، ^۲ چنان كه سخن قيصرى را درباره بيان امكان رجعت از فصوص نقل كرده است. ^۳

5. ابهام زدايى

گاهى برخى از روايات در درون خود، بدون در نظر گرفتن ساير روايات، دچار نوعى ابهام يا اشكال اند، و گاه اين اشكال و ابهام در مقايسه آنها با روايات ديگر روى مى نمايد. در هر صورت، هنر يك حديث شناس صاحب نظر آن است كه به سادگى از كنار اين گونه روايات نگذرد و كوشش نمايد آن ابهام ها يا اشكال هاى متصوّر را رفع نمايد. شرح صدر المتألهين از چنين امتيازى برخوردار است.
حديثِ «إذا مات المؤمن الفقيه، ثلم فى الإسلام ثلمة لا يسدّها شى ء؛ هرگاه مؤمن فقيهى از دنيا برود، رخنه اى در اسلام ايجاد مى شود كه هيچ چيز آن را جبران نمى كند»، ^۴ از نوع اول است و از درون خود با ابهامى روبه روست؛ زيرا چه بسا فقيهى كه از دنيا مى رود به جاى او فقيهى همسان يا حتى برتر از او مى نشيند. پس چگونه شكاف حاصل از مرگ يك فقيه پرشدنى نيست؟