مضمونه، لأنّه معتضد بالبرهان العقلى، و كذلك كثير من الأحاديث الواردة فى اُصول المعارف و مسائل التوحيد و غيره؛ ۱
اين حديث، گرچه به خاطر وقوع ضعفا در آن، همچون سهل بن زياد و مفضل بن صالح و ديگران در سند آن، داراى ضعف سندى است، با اين حال اين امر در صحت مضمون روايت ضررى نمى رساند؛ زيرا اين مضمون از پشتوانه برهان عقلى برخوردار است.همچنين است حكم بسيارى از احاديثى كه در اصول معارف و مسائل توحيد و مواردى ديگر وارد شده است.
2. توجه به مفاهيم واژه ها در عصر صدور
به تعبير راغب اصفهانى واژه ها به مثابه آجر يك ساختمان است كه بايد با تركيب آحاد آن، ساختار جمله را پى ريزى كرد. ۲ و بخش عمده معنادهى جمله به معانى هر يك از واژه هاى يك جمله بستگى دارد. از طرفى، واژه ها با گذر زمان داراى تحول بوده و دچار قبض و بسط مفهومى مى شوند. گاه، يك واژه در يك دوره از زمان در معناى محدودى وضع شده و به كار مى رفته است، كه در اثر گذشت زمان و رويكرد رخدادهايى در عالم معنادهىِ واژه ها كه احيانا متأثر از حوادث اجتماعى و رويكرد نحله ها و برخورد فرهنگ هاست دچار توسعه مفهومى شده است و گاه مطلب كاملاً برعكس است؛ حتى ممكن است به جاى معناى نخست، مفهومى عكس و مخالف با معناى نخست پديد آيد.
اين پديده در مورد واژه هاى انعكاس يافته در قرآن و روايات نيز صادق است. حال، چاره كار چيست؟ آيا مى توان آن واژه را در مفهومى كه بعدها ايجاد شده به كار بست؟
آنچه مورد پذيرش صاحب نظران است، اين است كه بايد پرده هاى زمان را درنورديد و به مفهوم واژه ها در عصر صدور آنها دست يافت. هر چند اين كارْ آسان نيست؛ زيرا كتب لغت چنين دقتى را به كار نگرفته و بيشتر برگرفته از مفاهيم واژه ها در عصر مولّفان آنهاست.
1.شرح اُصول الكافى، ج ۱، ص ۲۲۰.
2.مفردات الفاظ القرآن، ص ۶.
