گذرى بر شرح حديث جنود عقل و جهل - صفحه 421

مشاهدات ارباب رياضت و شهود، در قلب قاسيه و دل هاى سخت ما ايجاد احتمال نكرده، و عمل ما مثل اشخاصى است كه يقين حتمى به كذب همه نعوذ باللّه داريم.
... اكنون چه شده است تمام آيات و اخبار و برهان و عيان به قدر خبر يك بچه ده ساله در ما تأثير نكرده؟ اگر تأثير كرده بود راحتى را از ما سلب نموده بود. آيا اين كورى باطن و عماى قلب را بايد به چه نحو معالجه كرد؟ آيا اين مرض قلبى محتاج به علاج و طبيب هست؟ ...
عزيزا! اين آيات الهيه و تعاليم ربانيه براى بيدار كردن ما بيچاره هاى خواب، و هشيار نمودن ما سرمستان غافل آمده. اين قصص قرآنيه كه حاصل معارف تمام انبياء، و خلاصه مسير و رشد همه اولياء، و بيان درد و درمان هر عيب و مرض نفسانى، و نور هدايت طريق الهى و انسانى است، براى قصه گفتن و تاريخ عالم نيامده. مقصود از آنها با آن همه تشريفات در تنزيل و نزول، بيان تاريخ گذشتگان نيست براى صرف اطلاع و تاريخ دانى. مقصود خدا را از مقصد مسعودى و طبرى و امثال آنها تميز بده، و به نظر تاريخ و ادب و فصاحت و بلاغت به قرآن شريف نظر مكن كه اين صورت خود حجابى است بس ضخيم ... ۱
مؤلف بزرگوار در اين اثر، براى تبيين مقاصد خود عمدتا از احاديث عترت طاهره عليهم السلام استفاده كرده و از كتب رايج اخلاق و عرفان جز اندكى نقل نكرده است. عنايت شديد مؤلف به احاديث شريفه و احترام فوق العاده به آثار و بزرگان مكتب شيعه در اين اثر به خوبى واضح و لايح است:
و هر كس مراجعه به احاديث شريفه آل بيت عصمت و طهارت كند، خصوصا كتاب اصول كافى شريف و توحيد شيخ صدوق و همين طور كتاب نهج البلاغه و ادعيه مأثوره از آن بزرگواران خصوصا صحيفه سجاديه، از روى تدبر و تفكر، خواهد دانست كه مشحون از علوم الهيه و معارف ربّانيه و اسماء و صفات و شؤون حضرت حق جل و علا هستند، بى حجاب اصطلاحات و قيود مفهومات، كه هر يك حجاب روى جانان است. ۲

1.ص ۲۸۶ ۲۸۸.

2.ص ۶۳ ۶۴.

صفحه از 428