منعكس است و هيچ كدام گواه بر اين كه او احاديث عدديه رمضان را جعل كرده و در ميان احاديث شيعه آورده است، نمى باشد.
الف) سيدمرتضى در امالى فقط جمله گذشته را نقل كرده است و آن اين كه: من چهار هزار حديث دروغين جعل كرده و در ميان شما منتشر ساخته ام. ۱ بنابراين هيچ بعيد نيست كه مقصود او تصرف در مسائل مربوط به عقيدتى از قبيل صفات خدا و غيره باشد كه در كتاب هاى اهل حديث از تسنن به صورت فراوان ديده مى شود هر چند صحاح سته به گونه اى از نقل آنها پرهيز نموده اند.
ب) به نقل ذهبى در ميزان الاعتدال ۲ وى جمله دومى را نيز گفته است و آن اين كه: با اين چهار هزار حديث، حلال شما را حرام، و حرام شما را حلال كرده ام. بنا بر اين نقل، بايد احاديث مجعول ايشان مربوط به احكام الهى باشد. در اين صورت نيز مى تواند، اين كار مربوط به كتب «حماد» باشد زيرا احاديث وى در عقائد خلاصه نمى باشد، اگر احاديث عقيدتى را نقل مى كرد، احاديث حلال و حرام را نيز نقل مى نمود.
در اين دو نقل، كوچك ترين اشاره اى به اين كه احاديث عدديه ماه رمضان كه در كافى كلينى است، از دستاوردهاى او مى باشد، وجود ندارد.
ج) طبرى علاوه بر دو جمله (جعل چهار هزار حديث، تحليل حرام و تحريم حلال) جمله سومى را نيز نقل كرده، و آن اين كه: به خدا سوگند در روز روزه گيرى، وسيله افطار شما را، و روز افطار، وسيله روزه گيرى شما را فراهم ساختم.
اكنون بايد ديد مقصود او از اين جمله سوم (بر فرض صحت نقل طبرى) چيست؟
آگاهى دقيق از مقصود او در گرو دقت در متن عربى او است كه طبرى نقل كرده است وى مى گويد:
«فقد وضعت أربعة آلاف حديث، اُحرّم فيها الحلال واُحلّل فيها الحرام، واللّه لقد فطرتكم فى يوم صومكم و صومتكم فى يوم فطرتكم».
در اين عبارت دو مطلب آمده است: 1. جعل احاديث محرِّم حلال و محلِّل حرام
1.امالى سيد مرتضى، ص ۱۲۵.
2.ميزان الاعتدال، ج ۲، ص ۶۴۴.
