نقد و تحقيقى در زمينه شروح كافى - صفحه 109

ديگرى فرا راه انديشه حقيقت جويى براى كشف علوم حقيقى و رهيابى به درگاه قرب ربوبى افروخته گردد.
بارى، كتاب كافى، نخستين جامع روايى اماميه پس از پايان عصر حضور معصوم عليه السلام در زمان غيبت صغرا مى باشد.
مؤلف آن، ابو جعفر محمد بن يعقوب كلينى از ثقات قدما و مروجين طريقه جعفرى و مشايخ حديث و اجازه و فقه در طائفه اماميه مى باشد. درگذشت او به سال 329 يا 328 هجرى قمرى واقع شد. وى معاصر سفراى محمودين (نواب چهارگانه امام دوازدهم عجل اللّه فرجه) بود.
تأليف اين كتاب ساليانى دراز (بيست سال و به گفته صاحب اعيان الشيعه در طبع جديد رحلى اگر اشتباه در نسخه يا طبع نباشد سى سال) به طول انجاميد.
او در اين سال ها با سختى و تلخى و كشيدن رنج فراوان در پيش ديدگان سفراى مخصوص امام عصر عليه السلام و در تماس با ديگر علما و مشايخ بر تأليف كتاب كافى همت گمارد. كتابى كه توانست بخش ارزنده اى از علوم پيغمبر صلى الله عليه و آله و ائمه معصومين عليهم السلام را در خود با امانت و دقت و درايت ثبت كرده و براى آيندگان نگهدارد، تا بتوانند با استناد به مدارك معتبر براى دستيابى به اصول و فروع شرع راه هاى مطمئن و نزديكى بيابند.
شمار احاديث كافى در اصول و فروع و روضه، به 16099 حديث برآورد شده كه با احتساب اندكى تقريب، قابل پذيرش است. ابو جعفر كلينى علاوه بر معاصر بودنش با سفراى چهارگانه، به عصر حضور معصوم عليهم السلام بسى نزديك بود. مشايخ كلينى، آنها كه از طبقه هشتم هستند، روات بلاواسطه و اصحاب ائمه عليهم السلام و يا عصر آنها را درك كرده بودند، بلكه براى برخى از آنها از جنبه تاريخى امكان درك معصوم عليه السلام يا درك زمان وى قابل قبول است و حداقل بسى احتمال دارد. در مقال ديگر به خواست خدا بايد در اين باره و ديگر امور مربوط به آن بحث و بررسى كرد.
از جمله مشايخ كلينى كه از اصحاب ائمه عليهم السلام بدون واسطه اخذ حديث كرده اند،

صفحه از 154