نقد و تحقيقى در زمينه شروح كافى - صفحه 117

11. شرح اصول كافى و ترجمه آن به فارسى نوشته عباس بن مولى حاجى تهران (م 1360).
12. شرح مولى محمد زمان تبريزى.
13. شرح شيخ على بن محمد بن حسن بن زين الدين الشهيد العاملى (م 1103ق).
14. شرحى بر كتاب علم كافى، به نام هدى العقول.
15. شرحى به پارسى، اثر ابن محمد شفيع. وى گويا از تلامذه ميرزا رفيعا بوده.
16. شرح اصول كافى و ترجمه آن به لغت اردو، نگاشته سيد محمد بن شبر بن حسين الحسينى الجنفورى (كه به سال 1308 متولد شد).
17. شرح محمد بن شيخ عبدالعلى آل عبدالجبار البحرانى القطيفى.
گفته شده: اين شرح مبسوط ترين شروح كافى است كه در چهار جلد نگارش يافته.
18. شرح امير محمد معصوم بن الامير القزوينى التبريزى الاصل (م 1091ق).
19. شرح مولى خليل قزوينى به پارسى كه گويا در حكم ترجمه باشد. اين كتاب در هند به طبع رسيده.
20. شرح اصول كافى ۱ از تأليفات صدرالدين شيرازى، مشهور به ملاصدرا و صدرالمتألهين.

1.اين شرح در گذشته در قطع رحلى به طبع رسيده بود، سپس از روى طبع قديم، به صورت افست چاپ و منتشر گرديد. طبع قديم نخست گرچه از ديدگاه فنى جديد در صنعت چاپ و فن تنظيم و ويراستارى مرغوب نبود اما خوانا بود، كه اين خود از اركان طبع يك نوشته است. طبع افست اين خوانايى را نداشت. به علاوه قطورى و سنگينى خود كتاب كه استفاده از آن را دشوار كرده بود، به ويژه كه كتاب مفاتيح الغيب از مؤلفات ديگر ملاصدرا با اين كتاب در يك مجلد قرار داشت. از اين رو كتاب ياد شده از جنبه اى به صورت نيمه متروك درآمده بود و تنها در نزد شمارى اندك از اهل پژوهش ديده مى شد. تا اين كه آقاى محمد خواجوى يكى از متتبعان و پژوهشگران گرامى همت گمارد و براى آماده سازى كتاب براى طبع جديد درصدد تصحيح و ويراستارى آن برآمد. و با عنايت خدا پس از تلاش بسيار وى و گذشت چند سال، جلد اول آن از طرف مؤسسه مطالعات فرهنگى منتشر گرديد. حقير نيز مقدمه اى نسبتا مبسوط بر آن نگاشته بودم كه با كوشش آقاى خواجوى و به تصحيح ايشان همراه با همان جلد اول از شرح اصول كافى صدر المتألهين به طبع رسيد. اميد آن كه ديگر اجزاء اين كتاب هر چه زودتر در اختيار طالبان علم قرار گيرد. ناگفته نماند كه ايشان هم اكنون مشغول ترجمه شرح اصول كافى ملاصدرا مى باشد.

صفحه از 154