معرفتشناسی ایمان دینی در نهجالبلاغه و تفسیر المیزان
سال
دوم / شماره پیاپی
7 /
صفحه
103-126
چکیده :
ایمان موضوعی پرسابقه در کلام و اندیشه دینی است، که قدمتی به تاریخ ادیان دارد. از آنجا که پیروان هر دینی خود را مؤمن می خوانند، رستگاری و سعادت را در سایه ایمان می یابند. امروزه، سخن از ایمان در مباحث معرفتشناختی جایگاه خود را دارد و با نگاه ویژه ای بدان پرداخته می شود؛ از اینرو دانشمندان معاصر بهدنبال تحلیل ماهیت ایمان، به تعریف ایمان، سنخ، متعلق، آثار ایمان و تعیین رابطه آن با عقل، عمل و ... پرداختهاند. تعیین دقیق ماهیت ایمان دینی میتواند نقش آن را در تشکیل معرفت دینی نشان دهد. در این پژوهش با تکیه بر نهجالبلاغه، دیدگاه امیرالمؤمنین علی(ع) را درباره مؤلفههای یاد شده، تحلیل کرده و دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان را با آن مقایسه نموده ایم. به نظر میرسد، بسیاری از نقطهنظرهای علمی ایشان بر قرآن و نهجالبلاغه مبتنی است. البته علامه طباطبایی در ارائه دیدگاههای خود، نگاه علمی و فلسفی اش را با بسط و گسترش بیشتری ارائه می دهد. از نتایج بهدست آمده این است که ایمان از سنخ و نوع باور است؛ اما باوری که در قلب انسان چنان جای گرفته که باعث میشود مؤمن به لوازم آن التزام عملی پیدا کند.
کلیدواژههای مقاله :معرفتشناسی؛ ایمان؛ امیرالمؤمنین(ع)؛ نهجالبلاغه؛ علامه طباطبایی؛ تفسیر المیزان