زیباشناسی اسلوب منادا در خطبه ها و نامه های سیاسی نهج البلاغه

نشریه : پژوهشنامه نهج البلاغه

نویسنده : پديدآورنده : علی باقر طاهری نیا
پديدآورنده : مرتضی قائمی
پديدآورنده : سبحان کاوسی

چکیده :

نوع خطاب­ ها و حروف به­ کار رفته در اسلوب منادا در هر زبان بیانگر نوعی از زیبایی­ های آن زبان هستند و هر کدام برای منظوری خاص برای بیان احساسات گوینده آن­ به ­کار گرفته می ­شوند. به­ همین دلیل ادیبان و علمای بلاغت که در متون و کتاب­ های مختلف به­ بررسی زیبایی ­های موجود در اسلوب­ های مختلف بلاغی می­ پردازند، منادا را به ­عنوان یکی از این اسلوب­ ها بررسی زیباشناسی می­ کنند. سهم قابل توجهی از نهج­ البلاغه به نامه­ های سیاسی و خطبه­ های سیاسی حضرت علی(ع) اختصاص یافته است و از مهم­ترین تکیه ­گاه­ های کلامی این فرازهای سیاسی، ساختار ندا و مسائل پیرامونی آن­ است. این که حضرت علی(ع) نامه ­ای سیاسی نگاشته و خطبه ­ای سیاسی عنوان کرده است و در آن نامه یا خطبه مخاطب یا مخاطبین و منظورین خود را به شیوه ­های خاص با توجه به فضا و مقام و منزلت آن­ها، مورد ندا قرار داده ­اند، موضوعی است که قابلیت تحلیل بلاغی و زیباشناسی دارد. هدف از این بحث تحلیل زیباشناسانه نوع منادا و حروف آن در این خطبه ­ها و نامه­ ها می ­باشد. تحلیل درست این ساختارهای ندایی علاوه بر تبیین زیباشناسانه کلام حضرت شمولیت و دایره این مصادیق را نیز تبیین و تمدید می­ نماید. بررسی انجام شده پیرامون حروف منادا پس از تحلیل زیباشناسی اصوات و حروف منادا و بررسی آن­ها در نمونه ­های نهج ­البلاغه نشان از کاربرد صحیح اسالیب منادا براساس کاربردهای زیباشناسانه آن­ها دارد.