زیباشناسی اسلوب منادا در خطبه ها و نامه های سیاسی نهج البلاغه

نشریه : پژوهشنامه نهج البلاغه

نویسنده : پديدآورنده : علی باقر طاهری نیا
پديدآورنده : مرتضی قائمی
پديدآورنده : سبحان کاوسی

چکیده :

نوع خطاب‌ ها و حروف به‌ کار رفته در اسلوب منادا در هر زبان بیانگر نوعی از زیبایی‌ های آن زبان هستند و هر کدام برای منظوری خاص برای بیان احساسات گوینده آن‌ به ‌کار گرفته می ‌شوند. به‌ همین دلیل ادیبان و علمای بلاغت که در متون و کتاب‌ های مختلف به‌ بررسی زیبایی ‌های موجود در اسلوب‌ های مختلف بلاغی می‌ پردازند، منادا را به ‌عنوان یکی از این اسلوب‌ ها بررسی زیباشناسی می‌ کنند. سهم قابل توجهی از نهج‌ البلاغه به نامه‌ های سیاسی و خطبه‌ های سیاسی حضرت علی(ع) اختصاص یافته است و از مهم‌ترین تکیه ‌گاه‌ های کلامی این فرازهای سیاسی، ساختار ندا و مسائل پیرامونی آن‌ است. این که حضرت علی(ع) نامه ‌ای سیاسی نگاشته و خطبه ‌ای سیاسی عنوان کرده است و در آن نامه یا خطبه مخاطب یا مخاطبین و منظورین خود را به شیوه ‌های خاص با توجه به فضا و مقام و منزلت آن‌ها، مورد ندا قرار داده ‌اند، موضوعی است که قابلیت تحلیل بلاغی و زیباشناسی دارد. هدف از این بحث تحلیل زیباشناسانه نوع منادا و حروف آن در این خطبه ‌ها و نامه‌ ها می ‌باشد. تحلیل درست این ساختارهای ندایی علاوه بر تبیین زیباشناسانه کلام حضرت شمولیت و دایره این مصادیق را نیز تبیین و تمدید می‌ نماید. بررسی انجام شده پیرامون حروف منادا پس از تحلیل زیباشناسی اصوات و حروف منادا و بررسی آن‌ها در نمونه ‌های نهج ‌البلاغه نشان از کاربرد صحیح اسالیب منادا براساس کاربردهای زیباشناسانه آن‌ها دارد.