امام على علیه السلام فرمود:
مَنْ طَلَبَ صَديقَ صِدقٍ وَفِيّاً طَلَبَ ما لا يُوجَدُ.
كسى كه در پى دوست صديق باوفا باشد، دنبال چيزى مىگردد كه يافت نمىشود.
غررالحكم ج۲ ص۴۴۲
شرح حدیث
درست است كه بايد در انتخاب دوستان شايسته بكوشيم تا همنشين ما بهتر از ما باشد تا عقل و دين ما را بيفزايد، ولى واقعگرايى هم يك ارزش است.
گلى بى عيب، خداست، كمال مطلق و وجود بىعيب و نقص هم پروردگار است و انبياء و اولياء معصوم الهى.
انسانها، به اقتضاى طبيعت انسانى، داراى ضعفها و عيبهايىاند كه گاهى هم طبيعى و عادى است.
پيدا كردن دوست بىعيب كه از هر جهت منزه، پاك و بدون ضعفهاى خصلتى و رفتارى باشد، واقعاً دشوار است. ايدهآلى فكر كردن در اين زمينه، به تنها ماندن انسان مىانجامد مگر خود ما از هر جهت بى عيب و نقصيم كه انتظار صداقت صد در صد و وفاى كامل از ديگران داريم؟
در مسأله ازدواج هم برخى با همين مشكل مواجه مىشوند. يافتن همسر ايدهآل و صددرصد مطابق دلخواه و از هر جهت بىاشكال، واقعاً سخت است. به خاطر همين مشكل پسندى، بعضىها نمىتوانند خانواده تشكيل دهند.
البته بايد كوشيد تا از مصاحبت و رفاقت با افراد آلوده و گنهكار، پرهيز كرد.
ولى... عيبها و خصلتهاى ناپسند را گاهى بايد تحمل كرد. يكى با همه خوبيهايش اندكى تندخو يا خودخواه است. يكى همه جهات پاكى، تديّن، تواضع، حسن نيت، صداقت، و... را دارد، ولى كمى ترسو يا سهلانگار است.
كيست كه بىعيب باشد؟ بايد واقعگرا بود، تا بىدوست و منزوى نمانْد و در پى آنچه يافت نمىشود نبود.
منبع: حکمت های علوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی علیه السلام)، جواد محدثی.
