امام على علیه السلام فرمود:
خَيْرُ الْبِرِّ ما وَصَلَ اِلَى الُْمحتاجِ.
بهترين نيكى و احسان، آن است كه به نيازمند برسد.
غررالحكم ج۳ ص۴۲۵
شرح حدیث
كوير، با آبيارى خرم نمىشود و باغچه سيراب هم از آبيارى اضافى گل و شكوفه بيشتر نمىدهد.
گاهى خرجهاى بسيارى مىشود، اما بىثمر و بيج.
گاهى پولهاى زيادى مصرف مىشود، بدون بازدهى.
و گاهى اطعامهاى فراوان انجام مىگردد، بىآنكه گرسنهاى سير شود، يا بينوايى به نو برسد.
مهمتر از اصل خرج كردن، شناخت مورد است.
هر كس كه دستگدايى دراز كرد، محتاج نيست گدايان حرفهاى نيز در جامعه بسيارند.
بسيارى هم هستند كه با وجود احتياج و نياز شديد، براساس مناعت طبع، يا شرم و حيا دست نياز و زبان طلب نزد كسى نمىگشايند. بايد محل و مورد را شناخت و احسان و اطعام و مساعدت را بج انجام داد.
در اين صورت، انفاق و نيكى هدر نمىرود و پول، بركت پيدا مىكند.
دستى عزيزتر است كه كمك مالى را به دست نيازمند واقعى برساند.
شايد آن محتاج در همسايگى شما باشد، يا در خويشاوندانتان!
در توصيههاى دينى چنين آمده است كه اگر از ارحام و بستگان شما نيازمند باشند، صدقه و احسان به ديگران بى ارزش است.
منبع: حکمت های علوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی علیه السلام)، جواد محدثی.