جواد محدثی پديدآورنده : جواد محدثی

حکمت های علوی - خوارى در زمان بركنارى

امام على علیه السلام فرمود:

تَكَبُّرُكَ فىِ‏الوِلايَةِ ذُلٌّ فىِ‏الْعَزْلِ.

تكبر تو در دوران رياست، موجب خوارى در دوران بركنارى است.

غررالحكم ج۱ ص۲۴۸

شرح حدیث

رياست و پست هم ظرفيت مى‏خواهد.

بعضى به محض آنكه به رياست و ميزى مى‏رسند، خود را گم مى‏كنند، رفتارشان با دوستان و آشنايان و اقوام و مردم عوض مى‏شود، رفتار متكبرانه و از روى بى‏اعتنايى به مردم، آنان را از چشمها و دلها مى‏اندازد و پايگاه قلوب سقوط مى‏كند.

تا وقتى در رياستاند، سقوط آن پايگاه و از دست دادن آن جايگاه، محسوس نيست، چون بالأخره قدرت و نفوذ و امر و نهى و امضا و خدم و حشم دارند.

ولى... وقتى بركنار و معزول مى‏شوند يا دوران مسؤوليت و رياستشان به پايان مى‏رسد، تنه مى‏شوند و خوار مى‏گردند. اين تنهايى و خوارى در دوران بركنارى، محصول آن كبر و غرور در دوران رياست و مسؤوليت است.

مردم بى‏وفا نشده‏اند، بلكه رفتار مستكبرانه با مردم درآن مدت، آنان را فرارى داده است و اگر احترام مى‏كردند و حساب مى‏بردند، به لحاظ منافع خودشان بوده است.

برعكس، آنان كه تواضع، حسن خلق، احترام به ديگران و انسانيت و شرف را در آن دوره داشته باشند، وقتى بركنار يا بازنشست هم بشوند، بازهمان عزيز قبلى هستند و پايگاه مردمى و جايگاه شخصى‏شان (نه موقعيت شغلى و مقامى) ملحوظ است.

و راستى چه تلخ است خوارى پس از عزت!

منبع: حکمت های علوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی علیه السلام)، جواد محدثی.