امام على علیه السلام فرمود:
أَلْحَقُودُ مُعَذَّبُ النَّفْسِ مُتَضاعِفُ الْهَمِّ.
انسان کینه توز، پيوسته روحش در عذاب واندوهش رو به افزايش است.
غررالحكم ج۲ ص۹۱
شرح حدیث
به همان اندازه كه عفو و گذشت، روح انسان را آرامش و آسايش مىبخشد، كينهتوزى و انتقام جويى موجب رنج درونى و عذاب روحى است.
آنكه عفو مىكند، كار را پايان يافته مىداند و جان را رها و دل را فارغ؛ ولى كسى كه حاضرنيست بگذرد، مايه رنج و ريشه غصه را در درون خود باقى مىگذارد، پيوسته در فكر انتقام و تقاص است و اين فكر، او را در رنج نگه مىدارد.
استخوان لاى زخم، يعنى همين!
چرا با كينهتوزى و لجبازى و عناد، خود را به دست خودمان شكنجه دهيم؟
وقتى مىتوان راحت زيست، چرا زندگى با اعمال شاقّه را بر خودمان تحميل كنيم؟
بعضىها كينه شترى دارند. تا تلافى نكنند آرام نمىشوند. ولى گاهى زمان اين تلافى و انتقام، تا ده سال طول مىكشد. ده سال در كمين بودن تا آن كينه را به كار گرفتن و ضربه زدن؟! واقعاً كه نادانى و خود آزارى است.
آنكه همان لحظه اول، خطاى ديگرى را مىبخشايد، از همان دم خود را آسوده ساخته و پرونده را بسته است.
كينه توز، اگر نتواند انتقام بگيرد، غصه و اندوه خودخورىاش چند برابر مىشود.
حقا كه كينهتوزان، گرفتار رنجابدىاند.
رهايى از اين رنج هم به دست خودشان است... با عفو.
منبع: حکمت های علوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی علیه السلام)، جواد محدثی.
