رساله شيخ بهايى درباره محمّد بن اسماعيل - صفحه 568

9. آثار مستقل در اين بحث

همه دانشيان رجال و شارحين كافى، اين بحث را در آثار و كتب خود آورده اند. برخى علما نيز در رساله هاى مستقل و منفرد، رأى مختار خود را تحليل و تحكيم نموده اند كه عبارت اند از:
1. شيخ سليمان بن عبداللّه ماحوزى بحرانى (م 1121 ق). همو از اين رساله در معراج اهل الكمال، و حاشيه بلغة المحدثين ياد مى كند، ۱ و متن مصحح آن نيز به چاپ رسيده است. ۲
2. سيد محمّد باقر موسوى شفتى اصفهانى، مشهور به حجة الاسلام (م 1260 ق)، در رسالة لدفع القال والقيل فى تعيين محمّد بن اسماعيل. ۳ اين اثر در مجموعه الرسائل الرجاليه مؤلف چاپ شده است. ۴
3. سيد حسن صدر كاظمينى (م 1354 ق)، در رساله البيان البديع فى ابن بزيع. ۵
4. محمّد باقر بن محمّد اكمل، مشهور به وحيد بهبهانى (م 1206 ق)، در رساله ترجمه محمّد بن اسماعيل. از اين رساله فقط در فهرست كتابخانه امام جمعه زنجان، نام برده شده است. ۶
5. محمّد بن حسين عاملى، مشهور به شيخ بهايى (م 1030 ق)، در ترجمه محمّد بن اسماعيل. ۷

1.معراج اهل الكمال، ص ۱۱۷ و ۴۰۵.

2.رسالة فى تعيين محمّد بن اسماعيل الواقع فى بداية اسانيد الكلينى، تحقيق از محمّد بركت، مجلة علوم الحديث، سال دوم، ش ۴، ص ۲۸۳ ـ ۳۱۰.

3.همان.

4.الرسائل الرجالية، ص ۵۷۷ ـ ۵۹۸.

5.الذريعه، ج ۴، ص ۱۶۲.

6.دليل المخطوطات، ص ۱۴۷.

7.الذريعة، ج ۴، ص ۱۶۳.

صفحه از 580