امام على علیه السلام فرمود:
شَرُّ النَّاسِ مَنْ يَتَّقيهِ النَّاسُ مَخافَةَ شَرِّهِ.
بدترين مردم كسى است كه مردم، به خاطر ترس از شرارت و بدى او، پرهيز و احترامش كنند.
غررالحكم ج۴ ص۱۷۸
شرح حدیث
بعضی ها بر دلها حكومت مىكنند، برخى هم بر جمجمهه.
معناى احترام از روى ترس و به خاطر گريز از شر و ايمنى از شرارت كسى يعنى همين!
از دست و زبان بعضى، خير مىبارد، برخى هم جز گزند و بدى چيزى به مردم نمىرسانند. آن كجا و اين كجا؟
گاهى براى اين كه مزاحم كسى نشويد، سراغشان نمىرويد، يا به خاطر احترام، به او نزديك نمىشويد.
گاهى هم پروا و پرهيز و دورى و گريز، به جهت آن است كه بيم داريد حرف تند، دشنام، بدى، آزار نسبت به شما داشته باشد، بارى بر دوشتان بگذارد، كارى به دستتان بدهد، مشكلى در كارتان پديد آورد، وقت و آرامش و آسايش شما را سلب كند و... از اين گونه علل و عوامل، كه همه شر محسوب مىگردد.
مسأله دوجانبه و متقابل است.
گاهى هم ممكن است همين آفات و صدمات، در برخورد و گفتار شما نسبت به ديگران باشد و آنان صلاح خويش را در اين ببينند كه كمتر دور و برشما پيدا شوند و به چشمتان نيايند و سلامت و عافيت را در گريز و پرهيز ببينند.
آنجا آنان شرالناس و بدترين مردمند، اينجا شما.
تا مىتوان حوزهاى از جاذبه پيرامون خود به وجود آورد، چرا سيم خاردار دافعه دور خود بكشيم؟!
منبع: حکمت های علوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی علیه السلام)، جواد محدثی.
