امام على علیه السلام فرمود:
إِنَّ مَثَلَ الدُّنيا وَالآخِرَةِ كَرَجُلٍ لَهُ اِمْرَأتانِ اِذا اَرْضى اِحديهُما اَسْخَطَ الآخَرَ.
مثل دنيا و آخرت، همچون مردى است كه دو همسر داشته باشد، هر گاه يكى از آن دو را راضى كند، ديگرى را به خشم مىآورد.
غررالحكم ج۲ ص۵۳۸
شرح حدیث
ديدگاه اسلام آن است كه يك مسلمان، هم دنيا داشته باشد، هم آخرت. در دعاى قرآنى قنوت هم از خدا طلب مىكنيم كه حسنه دنيا و حسنه آخرت عطايمان كند. اين از ويژگيهاى اسلام و نشانه جامعيت مكتب ماست.
اما... در شرايط انتخاب يكى از اين دو چه؟
يعنى آنجا كه براى داشتن هر كدام، ناچار شويم ديگرى را رها و فدا كنيم؟
بعضىها براحتى نقد دنيا را مىچسبند و نسيه آخرت را رها مىكنند. ولى اين كار در درازمدت، يعنى محاسبه ابديت زمانى به زيان انسان است، چرا كه پس از امروز هم، فرديى هست. و همه كارها و حسابها به دنيا ختم نمىشود.
اگر به تعبير حضرت امير علیه السلام ، دنيا و آخرت را مثل دو هَوُو بدانيم كه راضى ساختن هر يك، ديگرى را مىرنجاند، به قيمت نارضايتى كدام يك، بايد ديگرى را از خود راضى ساخت؟ رضا و خشنودى كدام يك، ارزشمندتر است؟
خود آن حضرت، آخرت را برگزيده بود. همه اولياى دين نيز چنين بودند. وقتى بنا بود يكى را فدا كنند، دنيا را پاى آخرت قربانى مىكردند.
آنكه به سعادت اخروى مىانديشد و رضاى خد را مىخواهد، بايد از آنچه به آن سعادت و اين رضا آسيب مىزند بپرهيزد، هر چند دشوار است، ولى عاقلانه و حسابگرانهتر است. در غير اين صورت، خسران و زيان حتمى است.
باختن آخرت براى بردن دنيا، به سود انسان نيست.
منبع: حکمت های علوی (ترجمه و توضیح چهل حدیث از امام علی علیه السلام)، جواد محدثی.