معتبر نزد شيعيان شده است، ماند تأليفات ابن مهزيار.
سپس با ذكر عبارت هايى از صاحبان كتب اربعه براين ادعاى خود گواه مى آورد و با ذكر انتقادهايى چند به نظريه مقابل كه از آنِ مدرسه حلّه است اين بخش را نيز به پايان مى رساند. مهم ترين نكته در زمره انتقادهاى فيض، تمركز دستگاه نقد سندى حلّه بر حجيت و بى توجهى به كشف واقع است، چرا كه مجرد بدكيشى يا وجود انحراف در عقايد فرد به معناى دروغ گويى او نيست و هم چنين فضايل اخلاقى راوى با آسان گيرى او در نقل احاديث منافاتى ندارد... «فأى مدخلٍ لفساد العقيدة فى صدق حديث المرء إذا كان ثقةً فى مذهبه و أى مناقاةٍ للممدوحية بفضيلة ما مع المسامحة فى نقل الحديث». تلاش براى استخراج معيارهاى نقد حديث نزد كلينى و بيان تفاوت هاى آن با نقد سندى حلّه در آثار ديگر حديث پژوهان متأخر شيعه نيز دنبال شده و افزون بر مطالب فيض كاشانى، گاه به انتقادهاى وارده از سوى اصوليانِ مخالف اين روش نيز پرداخته اند. ^۱

معرفى ابواب كلامى

روايات كلامى كافى كه نزديك به يك چهارم آن را تشكيل مى دهد، در شكل دهى به مكتب كلامى شيعه نقش مؤثرى داشته است. كلينى در رده بندى روايات كلامى كافى، نظامى ابتكارى پديد آورده كه از يك جهت ناظر به مسائل محورى آن دوره در منازعات فرق و مذاهب بوده، و از سوى ديگر تلاش نموده در ترتيبى منطقى ، عمده مباحث كلامى را در كتاب خود پوشش دهد. ويژگى مهم ديگرى كه در اين بخش از كتاب كلينى به چشم مى خورد، تلاش وى براى پايان بخشيدن به مجادلات كلامى درون مذهبى شيعيان با تكيه بر نقاط محورى و سعى در گردآورى ديدگاه هاى گوناگون پيرامون آن است. اهميت اين كار كلينى هنگامى به درستى شناخته مى شود كه بدانيم وى در دوره موسوم به حيرت مى زيسته است؛ دوره اى كه شيعيان به دليل