امكان استدلال به مفردات روايات و نيز ساختار كلامى و جمله اى احاديث وجود دارد و گرنه تنها مضمون آنها حجت خواهد بود ونه مفردات يا ساختار عبارتى روايات.
مرحوم مجلسى تأييد مى كند كه در مواردى، راويان احاديث را نقل به معنا مى كردند. در اين باره، در شرح و تفسير حديث دوّم از باب رواية الكتب و الحديث از كتاب فضل العلم مى نويسد:
يدل على جواز نقل الحديث بالمعنى... و كفى هذا الحديث، شاهدا بصدق ذلك. واكثر الأصحاب جوزّوا ذلك مطلقا مع حصول الشرايط المذكورة... لأنّه من المعلوم، انّ الصحابة واصحاب الأئمة عليهم السلام لم يكونوا يكتبون الأحاديث عند سماعها و يبعد بل يستحيل عادة حفظهم جميع الألفاظ على ما هى عليه و قد سمعوها مرّة واحدةً، خصوصا فى الأحاديث الطويله مع تطاول الأزمنة ولهذا كثيرا ما يروى عنهم المعنى الواحد بألفاظ مختلفة ولم ينكر ذلك عليهم و لا يبقى لمن تتبّع الأخبار في هذا شبهة؛ ^۱
... بر جواز نقل به معنى حديث دلالت دارد... و گواهى اين روايت به درستى آن، كافى است. بيشتر اصحاب اين امر را به طور مطلق با حصول شرايط ياد شده، جايز دانسته اند... زيرا معلوم است كه اصحاب پيامبر صلى الله عليه و آله و امامان در وقت سماع احاديث آنها را نمى نوشتند و بعيد، بلكه عادة محال است كه الفاظ روايت ها را همانگونه كه مى شنيدند حفظ كنند. بويژه در احاديث دراز دامن و خصوصا در طول زمان ها. از اين روى، به وفور مى بينيم كه يك معنا با چند تعبير نقل شده است و بر اين قبيل نقل هم ايرادى گرفته نشده است. اين موضوع براى جستجوگر در روايت ها اثبات مى شود.

4. شناسايى راويان مجهول

در عصر مجلسى تعداد راويان مجهول بيش از زمان كنونى بود. يكى از علل عمده آن تنظيم هاى گوناگون احاديث و كتب رجالى بود. اين امر، بعضى از بزرگان آن روزگار را به فكر دستيابى به شيوه هايى انداخت كه بتوانند از تعداد راويان مجهول