بررسی محتوایی کتیبه‌های رواق‌های ساخته‌شده در حرم رضوی در عصر تیموری و صفوی

نشریه : فصلنامه فرهنگ رضوی

نویسنده : پديدآورنده : مهناز شایسته فر

سال اول / شماره پیاپی 3 / صفحه 117-147

چکیده :

تاریخ هر کشوری مخزن زندگی انسان‏ ها و تمامی روابط انسانی، هنری، مذهبی و غیره می‌باشد. تاریخ ایران نیز سرگذشت دو سلسلۀ مقتدر ایران چون تیموری و صفویه را در خود دارد که در بزرگ‌ترین مکان مذهبی ایران، حرم مطهر امام رضا(ع)، دارای آثار بسیاری هستند. رواق‌های ساخته‌شده در عصر تیموری و صفوی از جمله مهم‎ترین اجرای معماری ایران است که در حرم مطهر امام رضا(ع) واقع‏ اند و آنان آثار مکتوب مذهبی و هنری متفاوتی دارند که این تفاوت از بانیان آنان نشئت می‌گیرد. هدف این نوشتار بررسی تفاوت‌ها و اشتراک‌های رواق‌های دو دورۀ تیموری و صفویه است. روش بررسی این‌گونه است که محتوای کتیبه‌ای قرآنی مفهوم‌یابی شده‌اند و کتیبه‌های دعایی و اشعار فارسی با هم تطبیق داده شده‌اند تا بتوانیم سؤال اصلی نوشتار را بررسی کنیم. با بررسی‌های انجام‌شده، یکی از نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که در دورۀ تیموری توجه بیشتری به مضامین قرآنی می‌کردند اما در دورۀ صفویه تزیین‌ هنری بیشتر از مضامین قرآنی نمود دارد.

کلیدواژه‌های مقاله :سیرۀ رضوی؛ کتیبه‌های قرآنی؛ دعایی؛ حدیثی؛ اشعار فارسی؛ تیموری؛ صفویه؛ رواق حرم امام