اين خلفا چه كسانى هستند:
خليفه از لحاظ لغوى بر امام و پيشوا اطلاق مى شود، اما اهل سنت در تعيين خلفاى دوازده گانه در حديث اختلاف فراوان دارند؛ حتى برخى از آنها نتوانسته اند تعداد خلفا را مطابق با حديث به دوازده نفر برسانند. مثلاً ابن كثير خلفاى دوازده گانه را عبارت از خلفاى اربعه و عمر بن عبدالعزيز و برخى از بنى اميه دانسته كه مهدى هم جزء آنهاست. ۱
به طور كلى از بررسى نظرات اهل سنت در اين زمينه مى توان دريافت كه آنان در تعداد و مصاديق خلفا اختلاف دارند. برخى از آنها امام حسن عليه السلام و امام مهدى عليه السلام را جزء خلفا نياورده اند؛ برخى، سلاطين و حتى يزيد فاجر را هم جزء خلفا به شمار آورده اند؛ و نكته آخر اين كه اگر آخرين خليفه را عمر بن عبدالعزيز يا سلاطين گذشته بدانيم با احاديثى چون «اين دين تا زمانى كه 12 خليفه هستند پابرجاست و وقتى آنان از دنيا رفتند زمين اهل خود را مى بلعد» ۲ در تعارض است، چون در آن زمان زمين، اهل خود را نبلعيد.
حديث دوم: حديث ثقلين
اين حديث از پيامبر صلى الله عليه و آله نقل شده و بيانگر آن است كه قرآن و اهل بيت عليهم السلام از هم جدا نمى شوند تا در حوض بر حضرت صلى الله عليه و آله وارد شوند. اين روايت در عدم جدايى قرآن و اهل بيت عليهم السلام ظهور دارد و با عقيده به عدم ولادت مهدى عليه السلام به عنوان يكى از اهل بيت عليهم السلام حديث مفهوم خود را از دست مى دهد.
احاديث اهل بيت عليهم السلام
در اين زمينه ده ها روايت از ائمه عليهم السلام وجود دارد، كه در كتاب هايى مثل اصول كافى و كمال الدين فراوان به چشم مى خورد و در كتب اهل سنت نيز از جمله فرائد السمطين (جوينى)، ينابيع الموده (قندوزى) و الفصول المهمه (ابن الصباغ) ۳ احاديث
1.تفسير القرآن العظيم، ابن كثير، ج ۲، ص ۳۴.
2.كنز العمال، ج ۱۲، ص ۳۴، ح ۳۳۸۶۱.
3.ر.ك: ينابيع المودة، ج ۳، ص ۹۹.
