گفتنى است كه گاه در برخى عناوين، افزوده هاى تفسيرى در كافى ديده مى شود كه موارد آنها اندك بوده و مى توان آنها را اختلاف نسخه دانست.
محمد بن عيسى خ محمد بن عيسى بن عبيد. ۱
الصبّاح خ صبّاح الحذاء. ۲
5 . حذف برخى از عناوين عطفى
أبى القاسم و يعقوب بن يزيد عن زياد بن مروان القندى خ يعقوب بن يزيد عن زياد بن مروان. ۳
گمنام يا ضعيف بودن «أبو القاسم» و بى نيازى از ذكر وى مى تواند علت حذف باشد.
و نيز در هنگام اخذ روايت از دو مصدر گاه از يك مصدر تنها برخى از راويان هم عرض ذكر مى گردد:
أبيه و عمرو بن عثمان و أيوب جميعا عن ابن المغيرة خ عمرو بن عثمان عن عبد اللّه بن المغيرة، ۴ سند كافى تحويلى است و از دو مصدر گرفته شده و احتمالاً اصل روايت از طريق ديگر: «على بن إبراهيم عن أبيه» بوده است.
در هنگام اخذ از دو مصدر، گاه كلينى تمام راويان معطوف يك مصدر را حذف و به جاى آن «عمن ذكره» نهاده است:
محمد بن الحسين و يعقوب بن يزيد عن ابن أبى عمير خ على بن إبراهيم عن أبيه و محمد بن يحيى عن محمد بن الحسن عمن ذكره جميعا عن ابن أبى عمير، ۵ احتمالاً در اين مورد هم اصل روايت از كتاب على بن ابراهيم گرفته شده و طريق محمد بن الحسن (الصفّار) بعدا افزوده شده است.
1.بصائر الدرجات، ص ۲۰، ح ۳ خ كافى، ج ۱، ص ۳۸۹، ح ۲ .
2.محاسن، ص ۳۵۰، ح ۳۱ خ كافى، ج ۲، ص ۵۴۳، ح ۹ و بويژه ج ۴، ص ۴۸۳، ح ۱.
3.محاسن، ص ۵۳۲، ح ۷۹۱ خ كافى، ج ۶، ص ۳۴۹، ح ۲۰.
4.محاسن، ج ۱، ص ۳۰، ح ۱۸ خ كافى، ج ۲، ص ۵۱۸، ح ۲.
5.بصائر الدرجات، ص ۲۱۴، ح ۱۲ خ كافى، ج ۱، ص ۲۲۹، ح ۶.
