پژوهشى جديد در كتاب كافى - صفحه 336

ـ محمد بن على (الصيرفى أبو سمينه)، كتاب الدلائل، وى شديدا تضعيف شده است. ۱
ـ معلى بن محمد (البصرى)، از وى با وصف «مضطرب الحديث و المذهب» ياد شده ولى در وصف كتب وى گفته شده: كتبه قريبة. ۲
بنابراين تمام منابع كافى الزاما مورد تأييد كتب رجالى نيستند، البته اختلاف نظر در شناخت مصادر و اعتبار مؤلّفان آن طبيعى است.
اشاره به نكته اى در اينجا مفيد است كه در كتاب كافى پاره اى روايات ديده مى شود كه از آن تحريف در قرآن برداشت شده است، مراجعه به اين احاديث نشان مى دهد كه اين روايات از كتاب هايى برگرفته شده است كه مؤلف آنها (همچون معلى بن محمد) يا راوى كتاب (همچون احمد بن مهران) در كتب رجالى تضعيف شده اند، بنابراين اين گونه احاديث از مصادر غير قابل اعتبار در نزد عالمان و رجاليان گرفته شده و نمى توان مضمون آنها را به علماى شيعى نسبت داد.

ويژگى هاى متنى كافى

در كافى غالبا تنها به نقل روايات اكتفاء مى كند ولى گاه تفاسيرى بر آنها مى افزايد، تفسير روايات بر دو گونه است.
گونه نخست: به نقل از راويان ديگر.
گونه دوم: بدون نقل از كسى كه ظاهرا از خود مؤلف است.
گونه اول: تفسير روايات به نقل از راويان
راويانى كه كلينى از آنها تفسير روايات را نقل كرده عبارتند از:
ـ يونس بن عبد الرحمن (كتاب التوحيد 1: 154/3، كتاب الزكاة 3: 509/2، 528/5، كتاب المعيشة 5: 177/15، كتاب الحدود 7: 212/11).

1.رجال نجاشى، ص ۳۳۲، ش ۸۹۴ ؛ رجال كشى، ص ۵۴۵، ش ۱۰۳۲ و ص ۵۴۶، ش ۱۰۳۳؛ فهرست الطوسى، ص ۴۱۲، ش ۶۲۵؛ ضعفاء ابن غضائرى؛ مجمع الرجال، ج ۵، ص ۲۶۴.

2.رجال نجاشى، ص ۴۱۸، ش ۱۱۱۷.

صفحه از 342