پژوهشى جديد در كتاب كافى - صفحه 339

و نيز ر. ك. كتاب الطلاق 6: 77/3 و 78/3 به نقل از ابن سماعة و نيز ص 120/ذيل 3.
ـ شيخ كلينى چه بسا در اوائل فصول و كتب و احيانا در لابه لاى آنها مطالبى از خود مى آورد، از اين مطالب فتاواى كلينى و ديدگاه هاى كلامى ـ تاريخى وى روشن مى گردد:
كتاب التوحيد 1: 111 ـ 112.
كتاب الحجة، أبواب التواريخ (حول مواليد الأئمة و وفياتهم و موجز تاريخهم): 439 ـ 440، 452، 458، 461، 463، 466، 469، 472، 476، 486، 492، 503، 514.
و نيز ص 538 (باب الفى ء و الأنفال و تفسير الخمس و حدوده و ما يجب فيه).
كتاب الزكاة 3: 532 (باب) درباره اسنان ابل، كتاب الصيام: 135/ذيل 6.
كتاب المواريث 7: 70 ـ 75، 97، 115.
كتاب الديات 7: 329.
ـ شيخ كلينى غالبا از ذكر روايات متعارض خوددارى كرده، تنها روايات مورد اعتماد خود را مى آورد. ۱
ـ برخى مدعى اند كه كلينى در هر باب، از روايات صحيح تر و معتبرتر آغاز كرده، لذا احاديث اواخر باب نوعا از نوعى اجمال و پوشيدگى برخوردار است، ۲ اين ادعاء به اثبات نرسيده است و مجال بحث آن در اين مقال فراهم نيست.

نسخ خطى كافى

كافى نسخ خطى بسيارى دارد، آيت اللّه شبيرى زنجانى مد ظلّه با تكيه بر مقابله نسخه خود با نسخه هاى خطى بسيار، اسناد آن را تصحيح كرده، ما در برنامه «دراية النور» از نسخه تصحيح شده ايشان بهره گرفته و در پاره اى موارد (با توجه به نقل وسائل يا بحار يا نسخه هايى كه پس از تصحيح سند در اختيار ايشان قرار گرفته) تصحيحات جديدى را افزوده ايم، هم چنين كتاب روضه كافى را با عنايت به نسخه مقابله ايشان و ساير مصادر تصحيح كرده ايم.

1.روضة المتقين، ج ۱، ص ۷۹.

2.روضات الجنات، ج ۶، ص ۱۱۶.

صفحه از 342