كلينى و كافى - صفحه 387

مشايخ، شاگردان و تأليفات كلينى

اساتيد:
ثقة الاسلام كلينى از محضر مردانى بزرگ بهره برده كه هر يك در عصر خود از محدثان نامى آن عصر به شمار مى رفتند، ۱ همچون على بن إبراهيم بن هاشم قمى صاحب تفسير على بن ابراهيم (م بعد از 307 ق) و محمد بن حسن بن فَرّوخ صفار (م 290 ق) صاحب بصائر الدرجات.
از جمله مشايخ وى كه اكثر روايات كافى از طريق آنها نقل شده است، به ترتيب عبارتند از:
1. على بن ابراهيم قمى (7068 روايت)؛
2. محمد بن يحيى عطار قمى (5073 روايت)؛
3. أبوعلى أشعرى [= احمد بن ادريس قمى] (با عنوان اول 875 روايت و با عنوان دوم 154 روايت)؛
4. حسين بن محمد أشعرى قمى (830 روايت)؛
5. حُمَيد بن زياد كوفى (450 روايت). ۲
اكثر مشايخ مرحوم كلينى از محدثان حوزه حديثى قم اند. از اين رو احاديث كافى را مى توان نمونه اى بارز از احاديث رايج در اين حوزه حديثى به شمار آورد.
شاگردان:
عده اى از فقها و محدثان بنام شيعه، كه مشاهير علماى ما در قرن چهارم هجرى در ايران و عراق بوده اند، از جمله شاگردان كلينى به شمار مى روند. ۳ بزرگانى چون:
1. جعفر بن محمد بن جعفر معروف به ابن قولَوَيه قمى (م 368 ق)، (صاحب

1.دكتر حسين على محفوظ در مقدمه كافى نام ۳۶ نفر و العميدى در مقاله خود نام ۴۶ نفر از مشايخ كلينى را با بررسى اسناد كافى استخراج كرده اند. كافى، ج ۱، ص ۱۴ـ ۱۸؛ العميدى، «مع الكلينى و كتابه الكافى»، مجله علوم الحديث، ش ۱، ص ۲۰۷ ـ ۲۱۲.

2.معجم رجال الحديث، ج ۱۹، ص ۵۸.

3.براى آشنايى با اسامى پانزده تن از شاگردان كلينى ر.ك: الكافى، مقدمه حسين على محفوظ، ص ۱۸ـ۲۰.

صفحه از 422