كلينى و كافى - صفحه 391

اخبار صحيح به علوم و سنن دين دسترسى پيدا كنند.
عبارت مرحوم كلينى در خطبه آغازين كتاب چنين است:
... و ذكرتَ أنّ امورا قد اُشكِلَت عليكَ، لا تَعرِفُ حقائقَها لاِختلافِ الرواية فيها و أنّكَ تعلمُ أنَّ اختلافَ الرواية فيها لاِختلافِ عِللها و أسبابِها و أنّكَ لا تجدُ بحضرتِكَ مَن تُذاكرهُ و تُفاوضه ممن تَثِقُ بعلمِه فيها و قلتَ إنّكَ تُحبُّ أن يكونَ عندكَ كتابٌ كافٍ يَجمعُ فيه من جميعِ فنونِ علمِ الدّينِ ما يَكتفِى به المتعلمُ و يَرجعُ إليه المُسترشِدُ و يَأخذُ منه مَن يُريدُ علمَ الدّينِ و العملَ بهِ بالآثارِ الصحيحةِ عن الصّادقين عليهم السلام ... . ۱
تو در نامه ات نوشته بودى كه امورى براى تو مشكل گرديده است، به دليل اختلاف روايت نمى توانى حقيقت آن را درك كنى و مى دانى كه اختلاف روايت خود علل و اسباب مختلفى دارد. در ضمن نوشته بودى كه در حوزه تو دانشمند مورد اطمينانى در اين زمينه وجود ندارد كه بتوانى با وى به مذاكره علمى بنشينى و نوشته بودى چه نيكوست، كتابى در اختيار تو قرار گيرد كه جامع فنون علوم دينى باشد و از هر جهت در شناخت مسائل كفايت كند به طورى كه محل رجوع و تكيه گاه نوآموزان و طالبان رشد گردد. علاوه بر آن هر كس در مسير علوم دينى و عمل به اخبار صحيح از امامان صادق عليهم السلام باشد، بتواند از آن بهره بردارى نمايد.
مآخذ كتاب «كافى»: كلينى در جايى از كافى به مصادرى كه در تأليف كتاب از آنها بهره جسته تصريح نكرده است. ۲ البته با توجه به فاصله زمانى اندك وى با عصر تدوين اصول چهارصدگانه و جوامع اوليه حديثى و وجود اين كتاب ها در آن عصر ۳ مى توان احتمال داد كه وى در تدوين كافى از اين منابع استفاده كرده است. بررسى

1.الكافى، ج ۱، ص ۹.

2.جز در مواردى انگشت شمار، مانند نقل از كتاب ابى نعيم طحان (الكافى، ج ۷، ص ۵۷) و كتاب العبّاس (الكافى، ج ۷، ص ۲۹). ر.ك: حسينى جلالى، دراية الحديث، ص ۱۶۷.

3.محدث نورى در اين باره مى نويسد: آن گونه كه از شرح حال ابومحمد هارون بن موسى تلعكبرى (شاگرد كلينى) استظهار مى شود تمام اصول در عصر كلينى موجود بودند. (خاتمه مستدرك، ج ۳، ص ۴۷۷).

صفحه از 422