نقد و بررسی روایات اسباب نزول آیات آغازین سوره معارج
سال
پانزدهم / شماره پیاپی
57 /
صفحه
173-186
چکیده :
در کتب تفسیری، علوم قرآنی و اسباب نزول، برای آیات فراوانی، سبب نزول هایی گزارش شده است. که باید به ارزیابی سند و محتوای آنها همت گماشت. سبب نزول سوره معارج، موضوع اصلی این نوشتار است که روایات این بخش، از جنبه سند و متن نقد و بررسی قرار می شود. نتیجه آن که روایات از جهت سند، به جز طریق سفیان بن عیینه الهلالی از امام صادق(ع) به دلیل یک یا چند اشکال رجالی یا درایه ای همچون: ارسال سند، راویان ضعیف، عدم استناد روایت به صحابی شاهد نزول؛ ضعیف می باشند. از جهت متن نیز به دلیل اشکالاتی مانند: ناسازگاری با سیاق سوره، همزمان نبودن داستان با نزول آیات، وجود اضطراب و اختلاف روایات ذیل سوره، مخدوش اند. در نهایت داستان کشته شدن نعمان بن حارث فهری در واقعه غدیر را - به علت کثرت طرق و هماهنگی با سیاق و محتوای آیات - می توان به عنوان سبب نزول سوره معارج (خصوصاً آیات اولیه) پذیرفت.
کلیدواژههای مقاله :اسباب نزول؛ نقد سندی و متنی؛ روایات شیعی و سنّی؛ سوره معارج؛ غدیر خم؛ نعمان بن حارث فهری