113
مباني شناخت

7 . انكار نكردن مجهولات . داناى واقعى ، چون مجهولات خود را نامحدود مى داند ، عقل وى به او اجازه نمى دهد كه آنچه را نمى داند ، انكار كند .
علائم مردم دانانما و صاحبان عقايد غير علمى ، كه در اثر بيمارى خوددانابينى ، خود را عالم تصوّر مى كنند ، در نقطه مقابل علائم دانايان واقعى است . اين نشانه ها عبارت اند از :
1 . نديدن مجهولات خود ؛ 2 . اعتنا نكردن به آراى ديگران ؛ 3 . فاصله گرفتن از دانشمندان ؛ 4 . تخطئه مخالفان ؛ 5 . انكار حقايق ناشناخته ؛ 6 . لجاجت در مباحث علمى ؛ 7 . تكبّر در تحصيل علم .


مباني شناخت
112

خلاصه

عقايد علمى و غير علمى از طريق علائم و ويژگى هاى صاحب عقيده ، قابل آزمون و شناسايى است .
علائم دانايان واقعى و صاحبان عقايد علمى عبارت است از :
1 . مشاهده مجهولات . داناى واقعى هر چه معلومات او بيشتر شود ، مجهولاتش بيشتر مى گردد و در نتيجه مقايسه معلومات محدود و مجهولات نامحدود خويش ، خود را شايسته عنوان «دانشمند» نمى داند .
2 . عطش روزافزون براى كسب آگاهى . داناى واقعى با افزايش تدريجى مجهولاتش ، عطش آگاهى ، روز به روز در جانش فزونى مى يابد .
3 . فروتنى در برابر اهل دانش . داناى واقعى ، چون مجهولات نامحدود خود را مى بيند ، دچار غرور علمى نمى شود و لذا براى دانش ديگران ، ارزش قائل مى شود و براى اهل علم ، فروتنى مى كند .
4 . تكيه نكردن به رأى خود . داناى واقعى ، با رؤيت مجهولات بى نهايت خود ، هيچ گاه رأى خود را از خطا مبرّا نمى داند و تا چيزى به صورت روشن و قطعى ، براى او ثابت نشود ، آن را به عنوان يك نظريه علمى مطرح نمى نمايد .
5 . ملازمت با سكوت . داناى واقعى ، به حكم عقل ، در پاسخ بسيارى از مسائل ، مجبور است كه سكوت كند ؛ چون معلومات خود را اندك و مجهولات خود را بى شمار مى داند .
6 . مراقبت خود از بروز خطا . داناى واقعى ، چون گرفتار غرور علمى نيست و رأى خود را مصون از اشتباه نمى داند ، درباره هر مسئله اى مى خواهد اظهار نظر كند ، مراقب است كه خطا نكند .

  • نام منبع :
    مباني شناخت
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1388
    نوبت چاپ :
    دوم
تعداد بازدید : 489788
صفحه از 484
پرینت  ارسال به