وظايف عقل
اين وظايف ، عبارت اند از : تركيب ، تجزيه ، تجريد ، انتزاع ، تعميم و تعميق مفاهيم ذهنى .
اين وظايف را به طور جداگانه تشريح مى كنيم :
تركيب مفاهيم حسّى
يكى از وظايف عقل ، تركيب مفاهيم حسّى است ؛ يعنى عقل ، مفاهيمى را كه به وسيله حس به مركز ذهن منتقل مى شود ، با هم تركيب مى كند و از تركيب و به هم پيوستن آنها مفهوم جديدى مى سازد كه از راه حس ، به ذهن ، منتقل نشده است .
به سخن ديگر ، يكى از كارهاى عقل ، اين است كه با آميختن شناخت هاى حسّى ، شناخت هاى ذهنى و عقلى مى سازد .
شما كوه دماوند را مى بينيد و طلا را هم مشاهده مى كنيد . حسّ بينايى ، مفهوم كوه دماوند و مفهوم طلا را به مركز ذهن ، منتقل مى كند . پس از انتقال اين دو مفهوم به ذهن ، ذهن ، شروع به فعاليت مى كند و مفهوم سومى توليد مى نمايد به نام «كوه طلا» كه اين مفهوم ، از طريق حس به ذهن ، منتقل نگرديده ؛ بلكه محصول خود ذهن و مركز شعور و ادراك انسان است .
توليدِ مفهومِ سوم ، كار عقل است ، نه كار حس . كار حس فقط انتقال مفاهيم خارج از ذهن به داخل ذهن است : چشم ، تصاوير اشيا را به ذهن منتقل مى كند . گوش ، مفهوم صداها را به ذهن مى رساند؛ و همچنين ساير حواس پنجگانه .
بنا بر اين كار حس ، شبيه كار دوربين عكاسى است كه فقط مى تواند تصاوير موجودات خارج را به داخل دوربين منتقل و بر روى فيلم منعكس كند . ولى آميختن اين تصاوير و ساختن تصوير جديد ، از عهده حس ساخته نيست ، بلكه ذهن و عقل است كه قدرت تركيب و آميختن اين تصاوير و ساختن تصوير و