قلمرو منابع شناخت از نظر قرآن
آيا قرآن كريم و همچنين احاديث اسلامى آنچه را كه به عنوان قلمرو منابع شناخت مطرح شد تأييد مى كنند يا خير؟ و به سخن ديگر آيا از ديدگاه اسلام ، اين مطلب پذيرفته است كه هر يك از منابع شناخت قلمرو محدودى دارد كه خارج از آن قلمرو ، كارى از آن ساخته نيست؟
در پاسخ اين سؤال بايد توجه داشت كه در قرآن و همچنين احاديث ، مطلبى به عنوان قلمرو منابع شناخت مطرح نشده است ، ولى مسائل مختلف به گونه اى آمده است كه از خلال آنها نظريه اسلام در اين مورد نيز مشخص مى شود .
قلمرو حس در قرآن
مثلاً قرآن به پيامبر اسلام توصيه مى كند با كسانى كه جز به ماديات نمى انديشند و جهان بينى آنان محدود به زندگى مادى اين جهانى است ، قطع رابطه كند و از آنان روى گرداند :
«فَأَعْرِضْ عَن مَّن تَوَلَّى عَن ذِكْرِنَا وَ لَمْ يُرِدْ إِلَا الْحَيَوةَ الدُّنْيَا... .۱
[اى پيامبر !] از كسى كه پشت به ياد ما كرده و جز زندگى [مادى] دنيا چيز ديگرى نمى خواهد ، روى بگردان» .
سپس مى فرمايد :
«ذَ لِكَ مَبْلَغُهُم مِّنَ الْعِلْمِ .۲
قلمرو شناخت آنها همين است» .
«مبلغ» را به قلمرو ترجمه كنيد و «علم» را به شناخت . يعنى قلمرو شناخت افراد مادّى گرا همين است ، همين كه مى بينند ، همين كه مى شنوند و بالاخره