شناخت هاى عقلى براى آنان دائم و پايدار است .

هشيارى به هنگام مرگ

افراد متعصب و لجبازى را كه موانع شناخت هاى عقلى در آنان قابل رفع نيست ، مى توان به دو دسته تقسيم كرد :
دسته اول كسانى هستند كه با «عذاب استيصال» يعنى بلايى كه مرگ و هلاكت در پى دارد ، هشيار مى شوند و دست از تعصب و لجاجت برمى دارند و به حق اعتراف مى كنند .
دسته دوم كسانى هستند كه با «عذاب استيصال» و پاى چوبه دار هم متنبه نمى شوند و به حق اعتراف نمى كنند .
فرعون زمان موسى عليه السلام از دسته اول ، و ابو جهلِ معاصر پيامبر اسلام صلى الله عليه و آله و ابو جهليانِ زمان ما از دسته دوم اند .
فرعون و هوادارانش از كسانى بودند كه هوا و هوس و تعصّب و لجاجت ، آنان را دچار موانع دائمى و غير قابل رفع شناخت هاى عقلى ساخته بود . نه مواعظ موسى عليه السلام ^۱ ، نه استدلال هاى ^۲ او براى اثبات توحيد ، نه معجزات آن حضرت براى اثبات نبوّتش ، ^۳ و نه بلاها و مشكلات اقتصادى ^۴ و اجتماعى ^۵ كه در نتيجه مخالفت با موسى گريبانگير آنان مى شد ، هيچ يك ، آنان را هشيار نساخت ، ولى تازيانه «عذاب استيصال» به گفته قرآن كريم ، رئيس و رهبر آنان ،

وقتى مؤمنان را ملاقات مى كنند مى گويند : «ما هم ايمان آورده ايم» ، ولى وقتى با شياطين خود خلوت مى كنند مى گويند : ما تنها (مسلمانان را) مسخره مى كنيم!» .
تعصّب ناشى از گروه گرايى ، اينان را گرفتار چنان حماقتى كرده است كه با اعجاز هيچ پيامبرى بر سر عقل نخواهند آمد! حضرت عيسى عليه السلام در وصف ايشان و هم سلكانشان فرموده است :
داوَيْتُ المَرضى فَشَفَيتُهُم بِإذنِ اللّهِ ، وأبْرأتُ الأكْمَهَ والأبْرَصَ بِإذِنِ اللّهِ ، وعالَجْتُ المَوتى فَأحيَيتُهُم بِإذنِ اللّهِ ، وعالَجتُ الأحْمَقَ فَلَم أقدِرْ عَلى إصلاحِهِ . ¹ من بيماران مختلف را مداوا كردم و به اذن خداوند آنان را درمان نمودم ، كورهاى مادرزاد و افراد مبتلا به پيسى را شفا دادم؛ به اذن خداوند مردگان را معالجه كردم و به اذن خداوند زندگى را به آنان باز گرداندم ، ولى نتوانستم احمق را معالجه كنم!
شخصى از حضرت پرسيد كه مقصود شما از احمقى كه قادر به علاج و اصلاح او نيستيد كيست؟ عيسى عليه السلام پاسخ داد :
المُعجِبُ بِرَأيِهِ و نَفسِهِ الَّذى يَرَى الفَضلَ كُلَّهُ لَهُ لا عَلَيهِ و يُوجِبُ الحَقَّ كُلَّهُ لِنَفسِهِ و لا يُوجِبُ عَلَيهَا حَقّا؛ فَذاكَ الأحمَقُ الَّذى لا حِيلَةَ فِى مُداوَاتِهِ. ² كسى كه گرفتار خود پسندى است و فقط رأى و عقيده خود را قبول دارد و در همه موارد برترى را براى خود مى بيند و هيچ كس را بهتر از خود نمى شناسد و در همه جا حق را با خود مى داند و هيچ حقى را بر خود ايجاب نمى نمايد ، اين شخص ، احمقى است كه راهى براى معالجه و درمان او وجود ندارد .
هواداران متعصّب گروهك هاى ضد انقلاب گرفتار چنين حماقتى هستند و راهى براى پاكسازى آينه عقل و معالجه آنان وجود ندارد و لذا موانع