معنا و كاربست های ولايت امر در فقه
سال
بیست و ششم / شماره پیاپی
240 /
صفحه
33-45
چکیده :
«ولايت امر» به عنوان يکی از واژگان مهم و پرکاربرد در فقه و منابع آن، دارای کاربردهای گوناگونی است. در عصر غيبت، مصداق ولي امر فقيه عادل است. اين مقاله با رويکرد و روش توصـيفي، همبستگي، و علّـي به جمعآوري اطلاعات از طريق استنادي، به بررسي استعمال اين واژه در سراسر فقه پرداخته و ميتوان کاربردهاي آن را به دو گروه تقسيم كرد: اول. کاربست هاي ولايت امر در فقه غيرسياسي که در ذيل آن ميتوان نكاتي از قبيل ولايت امر ميت، ولايت امر زوج، ولايت امر پدر و جد بر طفل، و ولايت امر وصايت را قرار داد. دوم. کاربست هاي ولايت امر در فقه سياسي است که در زير مجموعه آن ميتوان به اموري اشاره کرد؛ همچون اموري که تنها، وظيفه ولايت امر است؛ اموري که بخشي از آن وظيفه ولايت امر است؛ اموری که نيازمند حمايت و پشتيباني ولايت امر است؛ و اموري که متولي خاصي ندارند و طبعاً از باب حسبه بر عهده ولايت امر نهاده شده است. بنابراين، می توان گفت: تمام ابواب، مسائل و احکام فقه موجود دارای ارتباطی وثيق با ولايت امر هستند که در صورت فقدان آن، به مرحله ظهور نمي رسند و بر فرض تحقق، به اهداف مطلوب خود نايل نمي گردند.
کلیدواژههای مقاله :ولايت امر، ولي امر، فقه، حکومت