اخلاق فضيلت سازمانی: كاربرد اخلاق فضيلت در مديريت

نشریه : ماهنامه معرفت

نویسنده : پديدآورنده : علی عابدی رنانی

سال بیست و ششم / شماره پیاپی 239 / صفحه 61-72

چکیده :

در دهه‌های اخير، شاهد رجوع مجدد نظريه‌پردازان اخلاقي به «اخلاق فضيلت» هستيم. اخلاق فضيلت با آراء اخلاقي ارسطو پيوند نزديکي دارد. از دهه 1980ميلادي به تدريج، شاهد احياي ارسطوگرايي هستيم. اخلاق ارسطويي در مقايسه با نظريه‌هاي نفع‌گرا و نظريه‌هاي وظيفه‌گراي کانتي، بر اهميت فضايل و فضيلت‌مند شدن شخصيت براي شناخت اخلاقي تأکيد دارند. در اين ديدگاه، داشتن شخصيت متعالي لازمه تشخيص وظايف اخلاقي قلمداد مي‌شود و تأکيد صرف بر عقلانيت عملي براي تمييز اصول اخلاقي کافي دانسته نمي‌شود. اين مقاله به روش استنادي، ضمن توضيح نارسايي‌هاي موجود در نظريه‌هاي اخلاق سازماني حاکم، نقاط مثبت ديدگاه اخلاق فضيلت، را به‌ويژه از منظر ارسطويي تبيين مي‌كند و سرانجام، چالش‌هاي موجود در برابر اين ديدگاه اخلاقي را مطرح مي‌كند. اخلاق فضيلت با تأکيد بر اهميت تکوين شخصيت اخلاقي در ارتقاي حساسيت اخلاقي سازمان و قدرت تمييز اخلاقي کارکنان، بهتر از نظريه‌هاي رقيب (اخلاق نفع‌گرا و حقوق‌محور) عمل مي‌کند. به نظر مي‌رسد، اخلاق فضيلت بايد در نهايت، نه به عنوان بديلي متمايز، بلکه به عنوان الگويي مکمل براي اخلاق نفع‌گرا و وظيفه‌گرا عمل کند تا از نسبي‌گرايي و بي‌قاعدگي اخلاقي در امان باشد.

کلیدواژه‌های مقاله :اخلاق سازمانی، اخلاق فضيلت، مسئوليت اخلاقی سازمان، نفع‌گرايی