تاريخ نگارش و شيوه تنظيم

شارح، طبق ابواب الكافى، به شرح آن پرداخته است و حديث را در ابتدا به صورت كامل ذكر كرده و رجال آن را بررسى كرده است. سپس عبارات مختلف متن را آورده و به شرح و توضيح آن پرداخته است ؛ امّا پايان نگارش شرح الكافى، دقيقا معلوم نيست و شارح در پايان كتاب فضل علم مى نويسد: شرح كتاب عقل و فضل علم در چهارده صفر 1062 ق (يعنى 23 سال قبل از وفات شارح)، به پايان رسيد.

رويكرد كلّى

شرح ملّا صالح، شرحى عقلى ـ نقلى است كه ظاهرا جنبه عقلى بودن آن، پررنگ تر است، هر چند از جنبه هاى كلامى، عرفانى و فلسفى نيز بى بهره نيست.
از محاسن اين شرح، پرهيز از اطناب و عدم ورود به مباحث غير ضرورى است. ديگر اين كه شارح، دانش هاى مختلف را در شرح و تبيين احاديث ، به خدمت گرفته است. به دليل تسلّط نويسنده بر آيات و روايات، اين شرح، مملو از آيات و احاديث است. نظم مباحث و تفكيك مطالب، پاسخ به اشكالات و ارائه جمع بندى، از ديگر ويژگى هاى اين شرح است. در ضمن، شارح، كلام خود را فصل الخطاب نمى داند.