3 . فوايد شناخت مورد صدور احاديث

در شناخت مورد صدور احاديث ، فوايد متعدّدى مترتّب است كه آشنايى با آنها در استفاده بهينه از مضامين احاديث ، بسيار مؤثّر است. برخى از آنها عبارت از:

الف. ايجاد بصيرت در فهم حديث

مانند :
إنّ الملائكةَ أراهم يمشونَ أمامَها و نحن تبعٌ لهم ؛ ملايكه را مى بينم كه پيش روى آنها در حركت اند و ما هم پيرو آنها هستيم .
در اين حديث ، مشخّص نيست كه ملايكه ، مقابل چه چيزى يا چه كسى در حركت اند و حديث، در هاله اى از ابهام قرار دارد و اين مورد صدور است كه امكان فهم حديث را براى ما ميسّر مى كند. امام باقر عليه السلام مى فرمايد:
مَشى النبىُّ خَلفَ جنازةٍ ، فقيل له: يا رسولَ اللّه ِ ! ما لَكَ تمشي خَلفَها؟ فقال: إنّ الملائكةَ أراهُم يمشونَ أمامَها و نحنُ تبعٌ لهم ؛ پيامبر در پشت جنازه اى در حركت بود. كسى به او گفت : اى رسول خدا ! چه شده كه در عقب آن حركت مى كنى؟ فرمود: «ملايكه» را مى بينم كه در جلوى آن در حركت اند و ما هم پيرو آنها هستيم.

ب . تخصيص عام

گاه سبب ورود ، باعث مى شود كه حديثى را مخصوص فرد يا گروهى خاص كند. مانند :
الفِرارُ مِن الطاعُونِ كَالفرارِ مِنَ الزَّحْفِ ؛ فرار كردن از طاعون ، مانند فراركردن از حمله دشمن است .
با توجّه به ظاهر حديث ، اين توهّم ايجاد مى شود كه گناه فرار كردن از جايى كه طاعون آمده ، مانند گناه فرار كردن از ميدان جنگ است؛ امّا با بيان سبب ورود حديث، معلوم مى شود كه اين حديث، مخصوص كسانى است كه در مرزها ، براى مقابله با دشمن هستند، نه در جاى ديگر.