ج . خوف ، از چه عناصرى تشكيل مى شود

در اين بخش ، ابتدا كلامى از كتاب الأخلاق مرحوم شبّر ، در اين باره نقل شده كه خوف از سه عنصر : علم ، حال و عمل حاصل مى شود و در توضيح اين عناصر ، فقط مورد اوّل ، تبيين شده و در ادامه ، دوباره به همان بحث سابق (تفاوت خوف با اصطلاحات مترادف چيست) ، بازگشته است .
يكى از عناصر تشكيل دهنده خوف ، علم است . خوف در انسان ، گاه به سبب شناخت خدا و صفات او حاصل مى شود ، گاه به سبب شناخت از نفس خود كه چه معاصى و كوتاهى هايى در حق خدا انجام داده و گاه نيز به دليل شناخت عيوب نفس و احساس حضور در پيشگاه جلال پروردگار . پس كسى كه خود و خداى خود را بهتر شناخته باشد ، بيشتر از خدا مى ترسد . لذا آنچه از زندگى پيامبران و ائمّه عليهم السلام برمى آيد ، اين است كه خوف آنان از خدا ، از همه مردم بيشتر بوده است . پس خوف از خداوند ، مولود معرفت است و هر كسى كه معرفت بيشتر داشته باشد ، نگرانى بيشترى خواهد داشت .

د . درجات و مراتب خوف ممدوح

مطالب اين بخش، از لحاظ منطقى ، زيرمجموعه بخش دوم است ، به همين دليل ، همان جا ـ كه انواع خوف را آورده ـ توضيح كامل را مى آوريم .