بررسى خوف و رجا در « قرآن »، « نهج البلاغة » و « الكافى » - صفحه 269

جمع بندى و پيشنهاد

آنچه تا كنون بيان شد ، گزارش و تحليلى از پايان نامه مذكور بود و آنچه در ادامه مى آيد ، جمع بندى و پيشنهادهايى است كه صاحب اين قلم ، جهت تكميل و بهتر شدن كيفيت اين رساله ، به نظرش مى رسد و اميدوار است كه حمل بر جسارت نشود !
يكى از آموزه هاى مهمّ اسلام ، مسئله «خوف و رجا» است كه نويسنده محترم اين رساله (خانم سيده زهرا جورابچى) ، جايگاه آن ، چگونگى و شرايط تحقّق آن ، نقش در سير و سلوك فردى و آثار و نتايج اخلاقى و اجتماعى اين موضوع را از نظر شيعه و منابع دينى آن (بخصوص قرآن ، نهج البلاغة و كتاب ارزشمند الكافى) كاويده است و در اين بين ، از متون اخلاقى و تفسيرى نيز به خوبى ، بهره جسته و مطالب مفيدى را ارائه داده است .
امّا پيشنهادهاى به نظر رسيده ، جهت تكميل و بهتر شدن اين رساله ، بدين قرار است :
1 . بسيارى از روايات اين رساله ، از كتب اخلاقى و تفسيرى نقل شده و بهتر است كه از منابع دست اوّل نقل شود .
2 . شايسته است كه از كثرت نقل قول ها كاسته شود و به جاى آن ، خود مؤلّف ، به تحليل و بررسى موضوعات بپردازد و در جايى كه نيازمند به تفسير و توضيح و رفع ابهام و شبهه است ، به آنها بپردازد .
3 . ساختار تحقيق ، تغييراتى جزئى لازم دارد كه در ضمن تحليل و گزارش ، به برخى از آنها اشاره شد .
4 . برخى نقل قول ها بدون منبع ذكر شده اند كه بايد اصلاح گردد .
5 . در منابع ، قرآن كريم با ترجمه سيد جلال الدين مجتبوى ذكر شده ، ولى بيشتر ترجمه هاى آورده شده در رساله ، از ترجمه ياد شده نيست (مانند ص 2 و...) .
6 . غلط هاى تايپى ، فراوان به چشم مى خورند و ضرورى است كه نمونه خوانى دقيق و اصلاح دوباره اى انجام گيرد (براى نمونه : ر .ك : ص 49 ، س 4 ، غلط : در جنّت ، صحيح : دو جنّت ؛ ص 140 ، س 18 ، غلط : روح الخبان ، صحيح : روح الجنان ؛ ص 12 ، س آخر ، غلط : جزارى ، صحيح : جزايرى ؛ ص 70 ، س 21 ، غلط : عداتلت ، صحيح : عدالت ؛ ص 108 ، س 2 ، غلط : عجيبه ، صحيح : عجيبى ؛ ص 117 ، س 16 ، غلط : خفة ، صحيح خيفة ؛ ص 121 ، س 2 ، غلط : قل يستوى ، صحيح : قل هل يستوى ؛ ص 122 ، س 21 ، غلط : لااعتدلا ، صحيح : لاعتدلا و...) .
7 . از آن جا كه خوف و رجا ، بُعد اجتماعى و تربيتى دارد ، بنا به تحليل و توضيح آن ، بايد محدود به حوزه اخلاق فردى شود ، و در حوزه اجتماعى جامعه و روش هاى مديريتى نيز اصل خوف و رجا در برنامه ريزى و آينده نگرى تحليل گردد و فوايد بهره گيرى از اين اصل اخلاقى ، با ذكر مثال هايى توضيح داده شود .

صفحه از 272