اشكالات مؤلّف «كسر الصنم»

اشكال اوّل: انبيا ، بالاترين مقام بشر هستند و اين مقام نيز از ضعف و اشتباه مبرّى نيست .
نقد و بررسى: معصوم بودن انبيا ، بويژه پيامبر صلى الله عليه و آله به اثبات رسيده و به لحاظ عقلى ، اگر پيامبر ، مصون از خطا نباشد ، سخنان وى و خبرى كه از وحى و كلام الهى مى دهد ، ترديدپذير است ، از اين رو ، بايد پيامبران ، مصون از ضعف و اشتباه باشند .
اشكال دوم: آيه اُولى الأمر ، بر عصمت ائمّه دلالت ندارد ؛ چون «اطيعوا» بر اُولى الأمر داخل نشده و اُولى الأمر ، مرجع حلّ اختلاف هم نيستند .
نقد و بررسى: قبلاً در مورد اين آيه ، صحبت شد و گفتيم كه اطاعت رسول و اُولى الأمر ، در يك راستا قرار گرفته و به همين دليل هم ، يك «اطيعوا» گفته شده و اطاعت رسول و اُولى الأمر ، مقيّد به هيچ چيز نشده است . پس چون پيامبر معصوم است ، اُولى الأمر هم معصوم است و اگر در خصوص حكمى ، اشتباه مى كرد ، بايد گوشزد مى شد .
درباره مرجع حلّ اختلاف نبودن هم پيش از اين گفتيم كه ائمّه اطهار عليهم السلام مبيّن احكام قرآن و پيامبر هستند و اختلاف ، ايجاد در خودِ احكام است .
اشكال سوم: آيه تطهير ، دلالت بر عصمت ائمّه نمى كند ؛ بلكه عدم عصمت را ثابت مى كند ؛ زيرا در ائمّه عليهم السلام رجسى بوده كه حالا مى خواهد برداشته شود ؛ چون تعبير قرآن (ليذهب عنكم الرجس) است .
نقد و بررسى: همان طور كه پيش از اين بيان شد ، اراده در اين آيه ، تكوينى و مربوط به خلقت مى شود و تخلّف ناپذير است . واژه «اذهاب» همان طور كه به معناى رفع چيز موجود به كار مى رود ، به معناى دفع چيزى هم به كار مى رود ، مثل روايت پيامبر صلى الله عليه و آله كه مى فرمايد : هر كسى كه يك شيرينى به برادرش بخورانَد ، خداوند تلخى مرگ را از او مى برد . نه اين كه تلخى اى بوده و از بين مى رود ؛ بلكه دفع مى كند . علاوه بر اين ، همه مسلمانان ، پيامبر را از همان اوّل ، معصوم مى دانند ، نه بعد از نزول آيه كه رجس او را رفع كند .
اشكال چهارم: در موارد بسيارى ، ائمه عليهم السلام (و از جمله على عليه السلام ) در دعاهاى بسيارى ، خود را خطا كار مى دانند و از خدا طلب بخشش مى كنند .
نقد و بررسى: علما و دانشمندان شيعه ، به اين گونه اشكالات ، پاسخ هاى مختلفى ارائه داده اند كه اين ، معمولاً ريشه در سخنان اربلى (692 ق) دارد . ايشان مى گويد : در فكر اين سؤال بودم و جواب هاى مختلفى به من دادند ؛ ولى مرا قانع نكرد تا اين كه به بركت و عنايات و الطاف امام موسى بن جعفر عليهماالسلام به حقيقت جوابْ دست يافتم و آن اين كه : انبيا و ائمّه اطهار عليهم السلام دائما در ياد و نام خدا به سر مى بردند و پيوسته ، مراقب بودند كه لحظه اى از ياد و نام او غافل نشوند . لذا هر گاه ، اندكى از اين مرتبه تنزّل مى كردند ، اين را بزرگ ترين گناه براى خود تلقّى مى كردند و استغفار مى نمودند . استغفار ، مراتب و درجاتى دارد و به اين معنا نيست كه گناهى انجام داده است و به عصمت ايشان آسيب برساند .