ج. صحيح البخارى

1. انگيزه و محل تدوين كتاب

درمورد انگيزه بخارى براى تأليف اين اثر، سه نكته، مطرح شده است:
يك. توصيه استادش اسحاق بن راهويه؛ دو. ناراحتى از مخلوط بودن احاديث صحيح و غير صحيح در كتب موجود، و تصميم بر جدا كردن اين احاديث؛ سه. در خواب ديد كه پيامبر صلى الله عليه و آله را باد مى زند. درباره محل تدوين صحيح البخارى بايد گفت كه محلّ خاصّى را نمى توان به عنوان مكان تدوين كتاب معرّفى كرد؛ چرا كه بخارى، از سن شانزده سالگى، وطن را ترك كرد و از آن زمان تا آخر عمر، در سفر بود و آنچه برخى گفته اند كه مثلاً در مكّه يا شهرهاى ديگر، كتابى را تأليف كرده است، دور از ذهن است.

2. وجه تسميه كتاب

در مورد وجه تسميه كتاب بايد گفت، با اين كه اين كتاب ، به صحيح البخارى، معروف است، امّا خودِ بخارى، كتابش را به الجامع المسند الصحيح المختصر من اُمور رسول اللّه و سننه و أيّامه، نام گذارى كرده است.
شايد علّت اين نام گذارى، اين امور باشند:
يك. احاديث خود را از ميان ششصد هزار حديث، انتخاب كرده است.
دو. خودش مى گويد: قبل از نوشتن هر حديث، غسل مى كردم و دو ركعت نماز مى خواندم؛ سه. خودش مى گويد: جز حديث صحيح را در كتابم ننوشتم؛ چهار. افرادى چون على بن مدينى، يحيى بن معين، احمد حنبل و...، جز چهار حديث، بقيه احاديث كتاب او را تأييد كرده اند.