بررسى تطبيقى و تحليلى «صحيح البخارى» و «الكافى» - صفحه 445

3. منابع و مآخذ كتاب

بخارى براى تأليف كتاب خود، به بيست شهر ، مسافرت كرده است. وى از بيش از هزارو پانصد نفر، حديثْ نقل كرده است كه شامل: صحابه، تابعان، اتباع تابعان و ديگر محدّثان مى شود. به طور كلّى، منابع حديثى بخارى را مى توان به دو بخشِ «شفاهى» و «كتبى» تقسيم كرد.

4. مدّت تأليف و تعداد احاديث

بخارى، كتاب خود را در طول شانزده سال و از لابه لاى ششصد هزار حديث، جدا كرده است. درباره تعداد احاديث آن بايد گفت كه بر حسب شمارش ابن حجر ـ كه شامل: مكرّرات، تعليقات و متابعات است ـ ، 9082 حديث است. البته برخى نيز، 7275 حديث ذكر كرده اند. در مورد بخش هاى مختلف كتاب نيز بايد گفت كه اختلاف وجود دارد؛ چرا كه از 68 ، تا بيش از صد كتاب ، و ابواب آن، از 3450 تا 3730 باب، ذكر شده است. ظاهرا اختلاف در اختلاف نسخه هاست. اوّلين كتاب آن، كتاب «بدء الوحى» و آخرين آن، كتاب «التوحيد» است. از ويژگى هاى كتاب، اين است كه از عناوين هر باب، نظريه فقهى صاحب كتاب به دست مى آيد و هر باب، با آيه اى از قرآن آغاز مى شود.

صفحه از 474