M5000_T2_File_5145778

در اين جا كوتاه ترين فاصله به حرم ، سه مايل از مسير مدينه و طولانى ترين ، يازده مايل از مسير طائف است . بنا بر اين در حالى كه از شمالِ شرقى ، به تعبير ديگر از مسير عراق ، به مكّه مى نگريم ، ممكن است وسوسه شويم كه اينها را فواصل اصلى تعيين كننده طرحواره مجازى حرم براى خويش تلقى كنيم . به نظر مى رسد كه اين نكته ، كم و بيش به اين حديث معنا مى دهد و شايد كسى كه آن را رايج ساخت ، اين گونه فكر مى كرد . لكن اگر به دقّت به نقشه بنگريم ، بلافاصله متوجّه مى شويم در حالى كه مسير طائف ، در واقع ، مسير مربوط به چپ است ، آنچه بايد در سمت راستْ نظر ما را جلب كند ، مسير جدّه است . اينك اثرى ويران شده است : طرحواره ، ده مايل در مسير جدّه ، در برابر يازده مايل در مسير طائف ، امتداد پيدا مى كند ؛ تفاوتى چنان اندك كه اين حديث را بى معنا مى سازد .
همين نكته را مى توان به طريق ديگرى و با استفاده از نمودار حدود حرم ـ كه بر اساس نقشه چاپ شده به وسيله عبد الملك بن عبداللّه بن الدُهيش ^۱ فراهم آمده است ـ ،