1.در مجموعه هاى احكامى كه مراجع براى مقلّدان عادى خود منتشر كرده اند و من بر رسيده ام ، هنگام بيان احكام قبله ، اشاره اى به ديدگاه جايگزينى ديده نمى شود . رساله توضيح المسائل ، بروجردى ، ص ۱۷۸ ـ ۱۸۰ ؛ منتخب الرسائل ، حكيم ، ص ۴۳ ؛ المسائل المنتخبه ، خويى ، ص ۷۰ ؛ المسائل الميسره ، خويى ، ص ۷۸ ، ش ۲ ؛ توضيح المسائل ، خمينى ، ص ۱۱۱ ؛ رساله توضيح المسائل جديد ، مرعشى ، ص ۱۲۸ ـ ۱۳۰ ؛ رساله توضيح المسائل ، محمد حسينى شيرازى ، ص ۱۴۲ ـ ۱۴۴ ؛ توضيح المسائل ، سيستانى ، ص ۱۷۳ ـ ۱۷۵ ، رساله توضيح المسائل ، منتظرى ، ص ۱۳۹ ـ ۱۴۱ ؛ رساله توضيح المسائل ، مكارم شيرازى ، ص ۱۳۲ ـ ۱۳۴ ؛ همچنين بررسى تطبيقى كتاب هاى رساله توضيح المسائل محشّى امام خمينى (شش مرجع) ، ص ۲۹۳ ـ ۲۹۶ ، توضيح المسائل مراجع ، ويراسته : محمّد حسن بنى هاشمى خمينى ، ص ۴۰۹ ـ ۴۱۴ و تحرير الوسيله ، خمينى ، ص ۱۳۷ ، اين مطلب را تصديق مى كند .

2.به گزارش طوسى ، حمّاد بن زياد ، عالم بصرى (م ۱۷۹ ق / ۷۹۵ م) ، معتقد بود كه هر گاه كسى در بصره باشد ، بايد به چپ متمايل شود (ينبغى أن يتياسر عندنا بالبصره) . طوسى ، اين مطلب را از كتاب الزوال ابو يوسف نقل مى كند (خلاف ، ج ۱ ، ص ۲۹۷ ، س ۳) . اين اطلاعات ، نزد ابو الفتوح رازى نيز تكرار مى شود (روض الجنان ، ج ۱ ، ص ۳۶ ، س ۱ و همچنين فضل بن حسن طبرسى در المؤتلف من المختلف ، ج ۱ ، ص ۹۶ ، ش ۴۱) . ترمذى ، ما را مطلع مى سازد كه عبداللّه بن مبارك (م ۱۸۱ ق / ۷۹۷ م) تمايل به چپ را براى اهل مرو ، مناسب مى ديد (اخترع التياسر لاهل المرو : سنن ، ويراسته شاكر ، ج ۲ ، ص ۱۷۵ ، س ۲ = صلاة ص ۱۴۰ ؛ همچنين ر . ك : ذكرى ، شهيد اوّل ، ج ۳ ، ص ۱۶۸ ، س ۴ و ذخيره ، سبزوارى ، ص ۲۱۹ ، س ۳۱) .

3.خارج از متن مشخص عمل ما ، فقهاى امامى ، غالبا اصطلاحات «تيامُن» و «تياسُر» را براى تمايل به راست و چپ در نماز به كار مى برند (براى مثال ، ر . ك : تحرير ، علّامه ، ج ۱ ، ص ۱۸۷ ، س ۱۱ ؛ ذكرى ، شهيد اوّل ، ج ۳ ، ص ۱۶۶ ، س ۲۱ و ص ۱۶۷ ، س ۲ و ص ۱۶۸ ، س ۳ و ص ۱۷۴ ، س ۱۸ و ص ۱۷۷ س ۱۲ و ۱۸ ؛ جامع ، كركى ، ج ۲ ، ص ۵۲ ، س ۵ و ۲۰ و ص ۵۵ ، س ۱۵ ؛ روضه ، شهيد ثانى ، ج ۱ ، ص ۹۲ ، س ۱ و ص ۹۳ ، س ۱۳ ؛ كفايه ، سبزوارى ، ج ۱ ، ص ۸۰ ، س ۶ ؛ مفاتيح ، محسن فيض ، ج ۱ ، ص ۱۱۴ ، س ۶) . فقهاى اهل سنّت ، اين اصطلاحات را به همين معنا به كار مى برند (براى مثال ، ر . ك : مبسوط ، سرخسى ، ج ۱۰ ، ص ۱۹۲ ، س ۲۴ و ۱۹۳ ، س ۲ ـ ۳ و ۱۴ و ۱۷) . تقى الدين سبكى در مسئلة فى التيامن والتياسر فى القبله ، اين اصطلاحات را به دفعات به كار مى بَرَد (فتوى السبكى ، ج ۱ ، ص ۱۵۹ ـ ۱۶۵) . براى مثال ، وى اظهار مى دارد كه قبله مسجد ابن طولون در قاهره ، به چپ انحراف دارد و در نتيجه ، كسى كه در آن نماز مى خواند بايد به همان نسبت به چپ متمايل شود (الصواب التياسر فيها : همان ، ص ۱۶۴ ، س ۳) .