اين گونه تصرّفات ، گاه با شناخت نادرست راويانْ همراه بوده كه ما را از عنوان اصلى ، دورتر مى سازد . به عنوان نمونه ، در سندى در بحار الأنوار و مستدرك الوسائل آمده است :
بدر بن عمّار الطبرستانى عن الصدوق عن محمّد المحمودى (محمّد بن المحمود ـ مستدرك) عن ابيه ... . ۱
نام صدوق در اين سند ، بسيار نامأنوس است ؛ زيرا نه راوى وى راوى شيخ صدوق است و نه مروى عنه آن و نه كل سند با اسناد صدوق شباهت دارد . با مراجعه به مصدر روايت (دلائل الإمامة ، ص 388 ، ح 343) ، منشأ اشتباه آشكار مى شود . در اين كتاب ، به جاى «الصدوق» عنوان «ابو جعفر محمّد بن على» آمده است . با مراجعه به اسناد مشابه در كتاب دلائل الإمامة ، ۲ در مى يابيم كه مراد از اين عنوان ، شلمغانى است ؛ نه شيخ صدوق .
5 . استفاده از رمز و اشاره به جاى نام راويان
اين روش ، بويژه در كتاب وافى ، بسيار ديده مى شود . مرحوم علم الهدى ، فرزند مؤلّف كتاب ، مرحوم فيض كاشانى ، جدولى براى اشاره به اين رموزْ ترتيب داده و در آن ، روشن ساخته كه مثلاً مراد از «الثلاثة» فى اوائل السند ، «الاربعه التامّة» ، «الأربعة الناقصة» ، «محمّد عن الأربعة» ، «النيسابوريان» ، «الكوفى» چه كسانى هستند ؟
1.بحار الأنوار ، ج ۱۰۳ ، ص ۲۷۱ ، ح ۲۲ و به نقل از آن در مستدرك الوسائل ج ۱۴ ، ص ۳۱۲ ، ح ۱۶۷۹۹ و ج ۱۵ ، ص ۶۳ ، ح ۱۷۵۴۴ .
2.دلائل الإمامة ، ص ۱۸۹ ، ح ۱۱۰ و ص ۲۹۶ ، ح ۲۵۱ و ص ۳۰۷ ، ح ۲۶۰ و ص ۳۲۶ ، ح ۲۸۱ و ص ۴۰۱ ، ح ۳۶۰ . اين سند ، بدون تصريح به شلمغانى ، در موارد بسيار ديگرى هم در دلائل الإمامة آمده است و مراد از ابو جعفر محمّد بن على در اين موارد نيز شلمغانى است . در ص ۲۰۹ ، ح ۱۳۲ ، پس از اين نام ، عبارت «عليه السلام» افزوده شده كه از اشتباهات ناسخان است كه گمان برده اند مراد از اين عنوان ، امام جواد عليه السلام است .
