2 . وعن عدّة من اصحابنا عن على بن اسباط . ... ۱
سؤال ما اين است كه آيا روايت دوم ، معلّق بر سند اصلى است ، يعنى برگرفته از المحاسن برقى است يا معلّق بر سند ذيلى ، يعنى بر گرفته از كتاب كافى ؟
با جستجو در وسائل الشيعة به اين نتيجه مى رسيم كه معمولاً سند تعليقى وسائل الشيعة به اعتماد سند اصلى است ، نه سند ذيلى ، مثلاً در مثال بالا روايت دوم از المحاسن برقى است ؛ ولى اين قاعده غالبى است ، نه دائمى و گاه بر خلاف آن در وسائل الشيعة ديده مى شود .
مثال :
1 . محمّد بن على بن الحسين بن بابويه فى كتاب عقاب الأعمال عن محمّد بن الحسن بن الوليد عن ... عن بكر بن محمّد الازدى عن ابى عبد اللّه عليه السلام . ...
احمد بن محمّد البرقى فى المحاسن عن بكر بن محمّد مثله. ۲
2 . وعن محمّد بن الحسن بن شمّون عن عبد اللّه بن عمرو بن الاشعث عن . ...
با دقّت در طبقه راويان اين سند و با مراجعه به عقاب الأعمال و المحاسن ، در مى يابيم كه اين سند دوم ، معلّق بر سند ذيلى است و برگرفته از المحاسن برقى است و ارتباطى به عقاب الأعمال ندارد . ۳
در اين مثال ها با توجّه به اين كه سند اصلى و سند ذيلى از دو مؤلّف با اختلاف طبقه نقل شده ، تشخيص كيفيت تعليق سند بعدى آسان است ؛ ولى گاه مسئله به اين راحتى نيست .
مثال :
1 . محمّد بن على بن الحسين بن بابويه ـ رضى اللّه عنه ـ فى كتاب عقاب الأعمال عن
1.وسائل الشيعة ، ج ۱ ، ص ۳۸ ، ح ۵۹ و ۶۰ .
2.همان ، ص ۵۸ ، ح ۱۲۱ و ۱۲۲ .
3.نيز ، ر.ك : همان ، ص ۸۸ ، ح ۲۰۸ .
