اسناد ويژه «كافى» در «وسائل الشيعة» - صفحه 223

احمد بن محمّد بن عيسى باشد كه روايت وى از اسماعيل بن مهران در كتب معتبر ديده نشده است . در توضيح الاسناد در باره اين سند آورده ايم كه ظاهرا نام «احمد بن محمّد بن عيسى» در سند پيشين ، به اشتباه ذكر شده و اصل سند ، «احمد بن محمّد» بوده كه مراد از آن ، احمد بن محمّد بن خالد برقى است . بنا بر اين ، سند دوم ، در واقع به اين شكل است :
عدّة من اصحابنا عن احمد بن محمّد بن خالد عن اسماعيل بن مهران ... .
اين سند ، پُر تكرارترين سند اسماعيل بن مهران در كافى است . به هر حال ، بعيد به نظر مى رسد كه صاحب وسائل ، با توجّه به عدم روايت احمد بن محمّد بن عيسى از اسماعيل بن مهران ، اين حديث را معلّق ندانسته است ؛ بلكه احتمال قوى تر ، اين است كه ايشان اصلاً به احتمال وقوع تعليق در اين سند ، توجّه نكرده است .
بارى . گاه در اسناد كافى ، پيچيدگى ها و تحريفاتى رخ داده است . در اين گونه اسناد ، چه بسا برخورد صاحب وسائل بحثدار است كه در اين جا به ذكر سه مثال از اين دست اسناد مى پردازيم :
مثال اوّل :
1 . محمّد بن يحيى ، عن محمّد بن احمد ، عن احمد بن الحسن عن عمرو بن سعيد عن مصدّق بن صدقة . ...
2 . عن ابن ابى عمير عن الحسين بن بشير . ... ۱
سند دوم وسائل الشيعة ، به اين گونه نقل شده است :
محمّد بن يعقوب عن على بن ابراهيم عن ابيه عن ابن ابى عمير عن الحسين بن بشر . ... ۲

1.كافى ، ج ۵ ، ص ۲۶۴ ، ح ۸ ـ ۹ .

2.وسائل الشيعة ، ج ۱۹ ، ص ۳۹ ، ح ۲۴۱۰۴ .

صفحه از 236