مشافهه بدون سفر يكى از آنها امكان پذير نيست و كلينى مقيّد بود كه روايت را از مؤلّف كتاب، مشافهتاً بشنود و نقل كند ، و هرگز در نقل حديث، به وجود حديث در كتاب ـ كه در اصطلاح «الوجادة» ناميده مى شود ـ ، اكتفا نكرده است .
كتاب «الكافى» چه مزايايى داشته كه مورد توجّه عالمان شيعه، آن هم به اين وسعت قرار گرفته است ؟
يكى از مزاياى الكافى، اين است كه پس از نگارش ، مورد عنايت محدّثان و فقيهان قرار گرفت . نجاشى مى گويد : «من در دوران نوجوانى، براى آموزش قرآن به مسجد لؤلؤى ـ كه در زبان مردم به مسجد نفطويه نحوى معروف است ـ رفت و آمد مى كردم و استادى به من درس مى آموخت. در آن جا مى ديدم كه گروهى از اصحاب و محدّثان ما ، كتاب الكافى را بر احمد بن احمد الكوفى، معروف به كاتب مى خواندند ، و او با آواز بلند مى گفت : حدّثكم محمّد بن يعقوب الكلينى (يعنى ميان شاگردان و كلينى، فقط يك نفر واسطه بود)». ۱
نيز مى گويد : «ديدم ابو الحسن عقرايى، كتاب الكافى را از خود مؤلّف نقل مى كرد» . ۲
مزاياى كتاب الكافى را اين گونه مى توان برشمرد:
1 . يكى از مزاياى الكافى، اين است كه در آن، غالبا روايات به صورت مسند است ؛ يعنى ميان كلينى و امام، نام واسطه اى نيفتاده است ، در حالى كه در كتاب من لا يحضره الفقيه ، مراسيل فراوان است .
2 . شيخ كلينى، ملتزم است كه همه كسانى را كه بين او و امام قرار دارند، نام ببرد و مسند بودن حديث ، در نخستين مرحله، روشن باشد ؛ در حالى كه صدوق در كتاب من
1.رجال النجاشى ، شماره ۱۰۲۷ .
2.همان، شماره ۲۲۸ .
